Vajinismus ve Tedavisi

Vajinismus; Cinsel İlişkiye Girememe 

Saklanan cinsel sorunlar
Tedavi gerektiren cinsel sorunlar

Vajinismus nedir? Sorular ve Tedavisi
Vajinismus (veya Vaginismus) son yıllarda artık kesin olarak tedavi edilebilmektedir… 

Kadında cinsel ilişkinin olduğu anatomik bölgeye “vajen (vajina)” adı verilmektedir. Vajinismus ise; cinsel birleşme sırasında kadının vajen kaslarını istemsiz bir şekilde kasması sonucunda cinsel birleşmenin olmaması veya çok zor olması durumudur. 

Aslında bu durum tüm dünyada kadın doğumcular ve psikiyatristlerce sıkça karşılaşılan bir sorundur.
Vajinismus hastalarında, kasılmaların sadece vajinal girişde değil, aynı anda vücudun başka bölgelerindeki kaslarda (karın, bel, sırt, bacak gibi) da görülmesi sonucunda vucutta yaygın olarak kas ağrıları görülebilmektedir .
Bu kasılmaların özelliği tamamen kadının kontrolünün dışında olmasıdır.  Vajinanın girişindeki kaslar yanısıra tüm vücutta bu kasılmalar; endişe, korku ve adeta bir panik hali yaratır. Sonunda kadın ilişkiyi reddederek  bacaklarını sıkıca kapatır ve eşini iter.  Ayrıca;  istemsiz kasılma şeklinde kendini gösteren bu  vajinal refleks  -sadece cinsel ilişki esnasında değil- kadının jinekolojik muayenesi sırasında, tampon kullanımı durumunda ya da parmağın vajene sokulması gibi vajene herhangi bir girişim içeren her türlü durumda da tetiklenebilir. Bu durumda vajene herhangi bir şeyin girmesi mümkün değildir ve her türlü girişim çabası son derece rahatsızlık verici veya imkansızdır. Vajinismus problemi sonlandığı anda, tüm bu kasılmalar çok kısa zamanda kendiliğinden kesilecek ve beden normal durumuna dönecektir.

Vajinismusda cinsel birleşme-ilişki neden mümkün olmuyor?

Cinsel ilişki; çok sayıda koşullu tepkiyi içeren bir aktivitedir.  Eşinizle her şeyin çok iyi bir uyum içinde olduğu durumlarda, vücudunuz otomatik pilota bağlanmış gibi davranabilir ve çok keyifli yaşantılar edinebilirsiniz.  Ancak çiftler ilk beraberliklerinde bu uyum ve doyumu yakalayamayabilirler; çünkü bu uyum öğrenilebilen bir özelliktir.  Sinir ve kas sistemi bu uyumu öğrenecek ve ilgili davranışlarda da kolayca hatırlayacaktır. Normalde ilk birkaç cinsel deneyimden sonra cinsel ilişki çok daha tatminkar ve keyifli olmaktadır. Vücut ve zihin penis girişine izin verir ve cinsel ilişkiyi olumlu bir beklenti olarak öğrenir.  Bu sağlıklı mesajların sonunda cinsel ilişkiye yönelik davranımlar da cinsel heyecanlanmaya neden olur.Vajinismus problemi olan kadınlarda, vücut ve zihin asla cinsel ilişkiye yönelik ortak ve pozitif bir deneyime sahip değildir. Bu kadınlardaki olumsuz cinsel mesajlar çok çeşitlidir ve bu mesajlar vajen kaslarının istemsiz  refleks bir tepki  gibi kasılması için tetikleyicidir. 
Böylece; cinsel ilişki imkansız hale gelir ve her türlü vajen girişimi ağrılıdır. İşte bu ağrı, vajen kasının hafızasına yerleşerek her türlü girişimde kasılmasına neden olmakta ve olayı ağrılı ya da imkansız hale getirmektedir. 
Ayrıca, her türlü ağrılı girişim de bu hafızanın güçlenmesine neden olmaktadır.  Bu durum oluştuğunda da, her ne kadar kadın “eşimle cinsel ilişkiyi istiyorum” dese de, her denenen ilişkide erkek “kendini bir duvara çarpmış”, kadın da  “kendi bedeni üstünde kontrolü tamamen kaybetmiş” gibi hissetmektedir.

Vajina çevresindeki güçlü PC kası, hem üreme sisteminin hem de üriner sistemin çalışmasında bir anahtar rol oynar.  Bu kaslar, idrar yapmaktan doğuma kadar bir çok işlevlerde fonksiyon görmekte ve idrar çıkışının olduğu üretradan, kalın bağırsak çıkışı olan anüse kadar bir hat çizerek geçerek iskelete bağlanmaktadır. Vajınısmus probleminde cinsel ilişki sırasında PC kası, bilinçli bir düşünce olmaksızın istemsiz olarak çalışarak vajen girişini kapatmaktadır. Böylece de ilişki başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.

Başarılı bir vajinismus tedavisinde; bu kasların yeniden çalıştırılması ve kasılmaların ortadan kaldırılması hedeflenir.  Tedavideki temel unsura “kas belleğinin yeniden oluşturulması”  da denebilir.

Vajinismus nedenleri nelerdir?

Vajinismusun en sık nedenleri psikolojik kaygılardır.
Genellikle vajinismusa neden olarak geçmişte yaşanmış kötü cinsel tecrübe ya da bilinç altına kazınmış gereksiz korkular vardır.
Psikolojik nedenler arasında çocukluktan kalma korkular, aşırı katı bir toplum düzeni içinde yaşama, katı ahlak kuralları ve tabular, suçluluk, ayıp, günah gibi kavramların bilinç altına yerleşmesi, cinsellik ve ilk cinsel deneyim konusunda yerleşmiş yanlış bilgi ve ön yargılar, bilinç altında penisin vücuda girişine karşı bir korkunun olması gibi psikolojik nedenler vardır.
Özellikle bizim gibi toplumlarda genç kızlara küçüklüklerinden beri öğretilen “kızlık zarının çok değerli ve korunması gereken bir yapı olduğu” düşünceleri ile bu konuda takınılan katı tutumlara maruz kalan kadınlar risk altındadırlar.
Ayrıca çocukluk döneminde yaşanan kötü tecrübe ve anılar da (taciz veya tecavüzler, ev içi şiddet, katı ebeveyn tutumları) de vajinismusa yol açabilir.

Daha önce hiç vajinismus problemi olmayanlarda yaşanmış kötü tecrübeler sonucunda da (doğum, düşük, kürtaj, hoyratça yapılan bir ilişki ya da jinekolojik muayene  gibi) sonradan tekrar vajinismus gelişebilir.

Bazen de çiftlerin cinsellikle ilgili bilgi eksiklikleri, ilk ilişki ile ilgili yanlış inanış ve önyargılar da beraberinde korku ve paniği getirerek vajinismusa yol açabilir.

Yine bazen, önceden tedavi olmuş olan kişilerde nüksler de (problemin tekrarlaması) oluşabilir.

Daha önce belirtildiği üzere çoğu zaman derinlerde(bilinçaltında) cinselliğe ve cinsel ilişkiye yönelik kaygı-korkular yatmaktadır ve PC kaslarının kasılması, kadını bu korktuğu durumdan koruyan bir savunma sistemi gibi gibidir.

Bilinç altındaki gereksiz korkuları yenmek için kadının ve erkeğin rahatlatılması, gevşemesi, heyecan ve korkuları yatıştıracak ruhsal bir ortam oluşturulması için uygun psikolojik destek sağlanmalıdır.

Bazı kadınlarda bu yukarıda sayılan nedenlerin hiçbirisi de olmayabilir. (Nedeni belirlenemeyen vajinusmus)
Neyse ki, vajinismus sorununu çözmek için altında yatan neden veya nedenleri her zaman bulmak mutlaka gerekmeyebilir. Önemli olan “kas hafızasının yeniden oluşturulmasını” başarmaktır.

Vajinismus için riskli durum ya da bireyler kimlerdir?

Özellikle çocuksu, aileye bağımlı ve ruhsal organizasyonunu sağlıklı bir biçimde tamamlamamış kadınlar risk grubunu oluşturur.  Bu gruptan özellikle yüksek sosyo-ekonomik düzeye sahip kişilerde vaginismus probleminin ortaya çıkma olasılığı da artmaktadır. Tedavi gören vajinismus hastalarının  önemli bir kısmı üniversite mezunudur.

Çocukluk çağından kalma korkuları yaşayan bireylerde bu rahatsızlığın oluşması kolaylaşır.  Korkular, çocuklukta gerçekleşen ağır bir travma, saldırı kökenli olabilir. Bu durumda da dikkatli hassas ve gizli kalacak şekilde bir yaklaşım gerekir.
Kadının simgesel olarak zihninde aşırı büyüttüğü bir penis yüzünden çok acı çekme, parçalanma korkuları da genellikle geçmiş yaşantılardan kaynaklanmaktadır.
Ayrıca gebe kalma korkuları da probleme sebebiyet verebilir.
Cinselliğe bakışın tutucu olduğu çevreler de risk faktörleridir.

Erkeğin ya da kadının cinsel organının anatomik yapısındaki farklılıklar vajinismusa neden olur mu?

Bu konuyla ilgili bireylerin yanlış ön yargıları ve oluşturulmuş geçersiz tabuları bu durumu tetikleyebilir.  Vajinismus, genital organların anatomik yapısından ilişkisiz bir şekilde ortaya çıkar.

“Benim vajinam çok küçük (veya çok dar) bu yüzden ilişkiye giremiyorum” diye bir kavram genelde yoktur,  çünkü vajina oldukça esnek bir yapıdır ve doğumda bir çocuğun 10 cm çapında başını çıkaracak kadar genişleyebilir.  Bu kadınların hiçbir yapısal anormallikleri olmamasına karşın böyle düşünmeleri de doğaldır.

İlaveten, vajinismus gibi ağrılı ilişkiye neden olan Vulvar Vestibulitis, PID gibi başka hastalıklar vardır. Dolayısıyla, ağrılı cinsel ilişkinin nedeninin vajinismus mu ya da diğer nedenler mi olduğu -tedaviye başlamadan önce yapılacak bir jinekolojik muayene ile-  çok iyi tanımlanmalıdır.  Böylece en uygun tedavi yaklaşımı seçilecektir.

Vajinismus gebeliğe engel midir?

Vajinismus yalnızca cinsel birleşmeye engeldir. Vajina ağzına dökülen spermlerin yüzme kabiliyeti sonucunda ihtimal azalsa da gebelik oluşabilir. Ancak gebelik şansı normale göre azdır. Maalesef yıllardır vajinismus tedavisi olmayıp sorunu kronikleşmiş ve bu durum çözülmeden mecburen tüp bebek yöntemlerine başvurarak (bu durumda işlemlerin çoğu anestezi ile yapılmaktadır) gebelik isteyen hastalarımız da olmaktadır.

Vajinismus tedavi edilemezse de tedaviyle çocuk sahibi olunabilir mi?

Bu teorik olarak aşılama (IUI, İnseminasyon ve tüp bebek)  tedavisi ile mümkün olmakla birlikte gereksiz masraflı bir işlemdir. Çünkü vajinismus iradeli ve uygun şekilde tedavilere devam edildiği takdirde tedavisi %100 mümkün olan bir durumdur. Ayrıca evlilikteki tek amaç gebe kalıp çocuk doğurmak değildir.  Aile birliğin güzel bir şekilde devamı için sağlıklı bir cinsel paylaşımın önemi büyüktür.

Vajinismus türleri nelerdir?

Primer Vajinismus:  Bir kez bile olsun cinsel ilişkinin gerçekleşememesidir.
Sekonder Vajinismus Önceden sağlıklı şekilde ilişki mümkün iken yaşanmış bir cinsel veya genital travma sonrası (olaylı bir doğum, düşük ve hasar oluşması, hoyratça yapılan bir ilişki ya da jinekolojik muayene, taciz veya tecavüze maruz kalma gibi) gelişen vajinismus durumudur.
Aparoni:  Bir takım fiziksel nedenlerden dolayı, bireyin cinsel ilişkiye girememesidir. Vajinismus da bir tür aparonidır.
Disparoni:  AĞRILI cinsel ilişki olması demektir. Bazen sekonder vajinismusun altında yatan neden de bu olabilmektedir.  Ancak eğer ağrılı cinsel ilişkiniz varsa her zaman neden vajinismus olmayabilir.

Vulvar Vestibulitis Sendromu:

Kızlık zarının alt kısmında ve giriş bölgesi civarında aşırı derece duyarlılık oluşu sonucunda vajinismus, disparoni ve anorgazmi (orgazm olamama) gibi şikayetlerin ortaya çıkması ile ilgili bir sendromdur. Kesin teşhis hastanın ifadesindeki ilişkinin ağrılı oluşu veya hiç olmaması sonrasında, yapılan bir jinekolojik muayenede bu bölgenin dokunmakla hassaslığı ve kızarık oluşu ile konulabilmektedir. Kesin nedeni henüz bilinmemektedir. Tedavide ise basamaklı bir takım uygulamalardan sonra, cerrahi operasyon ile bu bölgenin çıkarılması problemi ortadan kaldırabilir.

Cinsel soğukluk ile vajinismus neden farklıdır?

Cinsel soğuklukta da ayıp ve günah duygusunun öneminin olmasına karşın, temel sorun cinsel ilişki olabilse de cinsel ilişkiden zevk almamak biçiminde kendini gösterir. Oysa ki vaginismusda başlangıçta cinsel ilişkiye girmede isteksizlik yoktur, ancak ilişki sırasında zarar görme duygusu ön plandadır.
Vaginismusdan şikayetçi olan bir kadında; başlangıçta ya da erken dönemde cinsel arzu ve vajinada ıslanma mevcut tur, ancak istense de ilişki başarılamaz.

Vaginismuslu kadınların çoğu hiçbir zaman ilişkiye girememiştir, yani halen bakiredir. Bununla birlikte bazı kadınlarda da daha önce cinsel ilişki başarılmışken sonradan olan bir ilişkiye girememe durumu söz konusu olabilir.

Vajinismus Tedavisi

Vaginismus tedavisi altta yatan bir sürü neden ve faktörler nedeni ile tedavinin planlı ve kişiye ya da çiftlere özel planlanması ile başlar. Bunun içinde çiftlerin ilk aşamada tek ya da birlikte şikayetlerinin, geçmiş hikayelerinin alınması büyük önem taşır.

Basit muayene ile olaya neden olabilecek herhangi bir anatomik problemin olup olmadığı araştırılır. Genellikle psikolojik ve sosyokültürel kökenli olan bu problemde genital organlara ait anatomik engeller çok az bir nedeni içerse de jinekolog doktorunuz bu durumun olup olmadığını da zaten ayrıca inceleyeceğinden vajinismus hastalarının ilk olarak mutlaka bir jinekolog tarafından değerlendirilmesi  önemlidir.
Maalesef yine de vajinismus sorunu olan kadınların bir kısmı doktora muayene olmakta da sıkıntı çekebilir.  Hekime güven, ilk gelişte zorunlu olmasa da muayene işleminin normalde yapılan muayenelerden tamamen farklı olması, son derece ağrısız oluşu ve yalnızca saniyeler sürmesi bu endişeleri çoğu kez giderebilmektedir.
Diğer taraftan “çatı kaslarını gevşetme egzersizleri” çiftlere öğretilip uygulandıktan sonra davranışsal tedavilere geçilir. Tüm bu tedaviler ve egzersizler de son derece basit ve ağrısız uygulamalardır. Bir kaç seanstan sonra bile kasılmaların pek çoğu geçmekte ve kişilerin kendilerine olan özgüvenleri artmaktadır.
İyice gevşemesini öğrenen kişilerde bu uygulamalar son derece kolay tolere edilebilir.  Ancak tam olarak gevşemesi olmayan kadınlarda bazen psikolog eşliğinde psikoterapi ve hipnoterapi ile gevşeme ve rahatlama  sağlandıktan sonra bu çalışmalara geçilmektedir. 

Vaginismusta botox tedavisi

Son yıllarda botox tedavileri pek çok alanda olduğu gibi vajinismusda da uygulama alanı bulmuş, eğer hastanın bu durum için uygun olduğu saptanır ise tedavinin süresinin kısalması ve kolaylaşması açısından büyük faydalar içermektedir. Bu durumu jinekolog doktorunuz ile tedavi planlanması sırasında zaten görüşeceksiniz.

Vajinismus tedavisine eşlerin katılması zorunlu mudur?

Tedavilere eşlerin katılması zorunlu değilse de arzu eden erkekler tedavi süresince eşlerinin yanlarında olabilirler. Erkeklerin de bilgilendirilmesi ile tedavi süresi kısa ve daha başarılı olur.
Vajinismus ailesel bir problemdir; yani kadının ve erkeğin ortak bir sorunudur. Bu nedenle hiç bir taraf diğerini suçlamamalı veya bu konuda anlayışsız olmamalıdır.
Kişiye uygun ve bilimsel tedavi yöntemlerinin doğru bir şekilde uygulanması ile tedavi gören vajinismus hastalarındaki başarı oranı, hastalar azmettikleri ve uyum gösterdikleri takdirde  neredeyse % 100’dür..

Tedavilerde başarı şansını arttıran en önemli faktörler; kişilerin seanslar sırasında kendilerine verilen ev ödevlerini uygun bir şekilde uygulamaları ve sonuna kadar kendilerine ve tedaviye inançlarını yitirmemeleridir. Kadın Hastalıkları ve doğum kliniklerinde jinekolog hekime güven çok önemlidir ve tedavi başarısını ve tedavi süresini son derece etkiler.  Cinsel terapi uygulanıyorsa bu durum daha da önem kazanır.  
Yine unutmayınız ki yalnızca tedavi için karar verip randevu alarak doktorunuza başvurup sadece kliniğe gelmeniz bile çok önemli bir adımdır ve çözümün %50’si demektir.

Tek seansta vajinismus tedavi edilebilir mi?

Bir kişiye bir saat içinde bisiklete binmeyi öğretebilir misiniz?  Hele hele o kişi bisikletten düşmekten çok korkuyorsa..  Her ne kadar bu tür sorular için verilecek bir “Evet” cevabı herkes için çok cazip görülse de bu durum problemin çözümüne istekli ve korkmadan yaklaşan ve daha erken saf’ada başvuran az sayıda kimseleri hariç tutarsak  mantıken ve de tıbben zordur… Vaginismusun çocukluk döneminden beri cinsellikle ilgili alınan bir takım olumsuz yargılar sonucu olduğunu belirtmiştik. İşte bu olumsuz ön yargıların bellekten silinerek atılması ve yerine olumlu düşüncelerin “inşa edilmesi” bir miktar zaman alıcıdır ve sabır gerektirir.
Ancak çok çok hafif vajinismus problemleri olan, eşinin ve kendisinin cinsel tecrübesi yetersiz olan çiftlerde tek seansta başarı sağlanabilmektedir ki gözlemlerimize göre bu çiftler tüm vajinismus hastalarının ancak %10’luk bir bölümünü oluşturmaktadır.

Vajinismusda hipnoz (hipnoterapi)

Vajinismus tedavisinde hipnoz uygulaması özellikle buna uygun olduğu jinekolog ya da psikolog tarafından önerilen durumlarda başarı şansını arttıran bir tedavi yöntem olarak kullanılabilir.
Tedavide “davranışçı seks terapileri” ile de başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Bu terapilerin bir kısmına eşler de dahil olabilirler. Tedavi süresi hastalığın şiddetine göre birkaç seanstan 8-12 seansa kadar değişebilir. Bu da genellikle 2 gün ile 10-30 gün arasındaki bir süreyi kapsar.

Hipnoz; kişinin bir profesyonel yardımıyla duygu, düşünce ve algılarını yeniden çerçeveleyerek davranışlarını değiştirdiği bir süreçtir.
Aslen hipnoz; bir uyku durumu değildir; aksine, kişinin bedeni ve ruhu üzerinde ne denli gücünün olduğunu keşfettiği bir farkındalıktır.
Hipnoterapi sırasında bilinç kaybı olmaz,  aksine bilincin daha çok açılması durumu gerçekleşir ve hipnozdan çıkamamak gibi bir durum asla söz konusu değildir. Burada unutulmaması gereken nokta; medikal hipnozun asla tek başına bir tedavi şekli olmadığıdır.  Hipnoz, uygulanan tedavi tekniklerinin etkisini ve hızını artıran yardımcı bir unsurdur.Hipnoz sırasında dikkat, konsantrasyon yoğunlaşır ve kişi etrafında olan değişikliklere aldırmayabilir. Yine, kişinin duygu durumunda değişiklikler yapmak da mümkündür. Vucut hareketlerinde yavaşlama olabilir ve beden farkli hissedilebilir. Konuşma tonu ve hızı yavaşlayabilir. Nabız sayısının azalması, nefes alıp vermenin derinleşmesi ve beş duyunun hassaslaşması hipnoz süresince son derece doğaldır. Kısacası hipnoz; tüm beden ve ruhta hissedilen kişiye huzur ve sakinlik veren bir gevşemedir. Hipnoz sırasındaki herşey sizin kontrolünüz altındadır. Hipnotize olabilmeniz dahi sizin kontrolünüzdedir. Siz “isterseniz” hipnotik etki altına girersiniz, istemediğiniz hiçbir şeyi söylemez ve yapmazsınız.
Bir yerde hipnoz; profesyonel bir kişi/ekip yardımı ile kendi güçlerinizi kullanarak probleminizi çözmektir ve bununla birlikte çok büyük bir olasılıkla tekrar tekrar yaşamak isteyeceğiniz çok hoş bir deneyim olacaktır.

Bekarlarda Vajinismus

Son yıllarda kişilerin evlenmeden cinsel ilişkiyi partneri ile paylaşma sıklığındaki artışlara  paralel olarak, vajinismus sorunu taşıyan bekar bayanlar da evlilik öncesinde tedavi amacıyla cinsel terapi kliniklerinin yollarını tutmaktadır. Bu şekilde kişiler, evliliklerine daha sağlıklı bir başlangıç arzusunu taşımaktadırlar. İzlenilen yol ve tedavi yöntemleri bekar veya bakire olanlarda, altta yatan sebeplere bağlı olarak benzer olsa da bazı farklılıklar içerebilir.

Vajinismusta ne tür tedavileri önermiyoruz?

Bazen de sorunun ilaçlarla ilişkiye girmekle çözüleceğine inanılır, bu şekilde kaslarda gevşeme sağlanma yoluna gidilebilir ve hatta yanlış bir method olarak vajinismuslu kadınların genel anestezi ile uyutulup partnerleri ile cinsel ilişkiye girmeleri sağlanabilir.  Ama tüm bunlardan cevap alınamayınca sorun, çözüleceğine daha da büyür. Kadın uyanık olduğunda cinsel ilişkiden yine korkacaktır ve kocası ise daha evvel anestezi altında ilişki kurduğu karısına karşı zorlayıcı bir tutum izleyebilir. Bu da korkuyu arttırır. Ayrıca anestezi altında ilişkiye girilen kadın kendi kontrolü dışında bu şekilde bir ilişki yaşamaktan psikolojik olarak kötü yönde etkilenebilmektedir.
Bu kişilere ayrıca sakinleştiriciler veya antidepresan ilaçların verilmesi de sorunu çözmez.  Aksine bu tip ilaçların bazılarının cinsel isteği azaltıcı etkisi vardır, böylece sorun çözülmediği gibi başka bir sorun olan cinsel isteksizlik de sıkıntıya eklenmiş olur.  Ancak tablo yalnızca vaginismus olmayıp herhangi bir ruhsal ya da fiziksel başka bir rahatsızlıkla birlikte ise ona yönelik ilaç tedavisi uygulanabilir.
Kas gevşeticiler, ağrı kesici ilaç veya kremler veya alkol alıp sarhoş olup cinsel ilişkiye girme çabaları da hep olumsuzlukla sonuçlanır. Her türlü olumsuzluk, umutsuzluk ve karamsarlığı da bir miktar daha arttırır.

Vajinismus tedavisinde cerrahi yöntemler uygulanır mı?

Bu durum anatomik yapıda problemler olması, örneğin, problemin yalnızca kızlık zarının kalın olmasına bağlanması ve problemin çözümü için kızlık zarının kesilip çıkarılması (“hymenektomi operasyonu”) gibi nadir bozukluklar dışında pek kabul edilmeyen bir yöntemdir ve yalnız başına problemi çözmeye yaramamaktadır. Çünkü altta yatan ağır bir psikolojik faktör de var ise bu tür operasyonel bir girişim sorunu çözmeyeceği gibi, bireylerde sorunun çözülebileceği inancını ortadan kaldırarak mutsuzluk ve karamsarlık yaratabilir. Bununla birlikte “Vulvar Vestibulitis Sendromu’nda” yapılan muayene ve terapiler sırasında o bölgede aşırı bir hassasiyet  bulgusunun olması sonucunda hymenektomi yani kızlık zarının ve vestibülün ağrıyan kısmının operasyonla çıkarılması işlemi yapılarak vajina girişi rahatlatılabilmektedir.

Vajinusmusda tedaviye başlamak için ilk adım

Vajinismusu öncelikle bir hastalık değil, bir problem olarak görmek gerekir. Ve de bu problemi “yalnızca kadına ait problem olarak değil, evli çifte ait ” olarak görmek gerekir. Çünkü problemden etkilenen sonuçta evli çiftlerdir. 
Kişisel tecrübelerimize göre; vajinismus, sosyokültürel düzeyi yüksek, daha çok okuyan veya üniversite mezunu çiftlerde de sık olarak izlenmektedir. Hatta bu problem yalnızca ülkemizde değil, yurtdışında da sıktır. Dünyada 10-20 yıldır evli olup halen ilişkiye giremeyip boşanan veya evliliklerini bu şekilde kabullenip “aseksüel” olarak sürdüren pek çok çift vardır.
Burada problem olan şey bu sıkıntıyı yaşayan çiftin bu problemin yalnızca kendisinde var olan “garip bir sorun” olduğunu düşünüp hekime başvuramamasıdır. Unutmayınız ki; bu tip sorunu çevrenizdeki pek çok evli çift halen yaşamakta veya geçmişte yaşamış olabilir.  Ancak doğal olarak, kişilerin bu tür sıkıntılarını  çevre ile paylaşmamaları sonucunda sizler farkında olamayacaksınız.

Yine unutmayınız ki kadınla erkek arasındaki tek ayrım seksüel farklılıktır. Dolayısıyla beraberlikte veya evlilikte en önemli olaylardan birisidir seks. Sağlıklı bir cinsel yaşantı kötü olaylara karşı toleransınızı arttıracak, birbirinizi daha çok sevmenize ve anlamanıza neden olacaktır. Bu nedenlerle cinsellik evlilikteki ilk koşullardandır ve kişilerin psikolojileri üzerinde önemli rol oynamaktadır. Bu yüzden vajinismus tedavisi “yalnızca çocuk sahibi olabilmeniz için değil, aile birliğinizin daha sağlıklı devamı için” de gereklidir.

Problemin süresi uzadıkça bir çığ gibi büyümekte ve sonuçta çiftler kendileri oldukları gibi kabul ederek evliliklerine devam etmekte veya evlilikleri boşanmalarla sonuçlanabilmektedir.

Ailedelerden gelen “neden hala çocuk yapmıyorsunuz?” şeklindeki eleştiriler ise kişilerin stresleri daha da arttırmaktadır. Çiftlerin “bizim çocuğumuz olmuyor, tedavi görüyoruz… ” şeklinde söylenmek zorundaki hissettikleri yalanları kendilerini giderek daha da zor duruma sokmaktadır.

Tedavisi kesin olarak mümkün olan bu problemin yarattığı sorunlar büyüdükçe kişiler kendilerini daha da umutsuz ve karamsar hissetmektedir. Halbuki tedaviye doğru yerde karar verip bir an önce başlamakla sorun KESİN OLARAK çözümlenecektir. Bu konuda bir jinekoloğa gidebilmenin getirdiği sıkıntıları biliyoruz.  Ancak yalnızca doğru bir merkezde tedaviye başlamak bile çözümün yarısına ulaşmaktır.

 Tedavi için zaman kaybetmeyiniz. Önemli olan bu problemin daha da hayatınızı etkilemesine izin vermeden bir an önce karar vermeniz ve güvenebileceğiniz bir merkezde tedaviyi kabul etmenizdir. Yalnızca tedaviye başlamayı istemek ve iyi bir merkeze başvurmakla bile tedavideki çok önemli bir basamağı aşmış olacaksınız.

Tedavi için yapılacak ilk işlem öncelikle bir jinekolog ile görüşülüp onun yönlendirmeleri ile tedaviye başlanmasıdır.  Vajinjismus tedavisi için kişilerin evli olması da şart değildir.  Bu durumundan rahatsızlık hissedip tedaviye karar veren pek çok bekar kişiler de bulunmaktadır.  

Vajinismus kadın hastalıkları ve psikolojik alt yapıyı içeren özel bir durumdur.  Tedavisi de ancak bu konuda özel eğitim almış uzman kişiler ile mümkündür.  Tecrübeli olmayan kişiler tarafından uygulanan tedaviler sonucu alınan başarısızlıklar, gelecekle ilgili umutları kırarak durumun daha da çözümsüz bir hale gelmesini sağlayabilir.

Tedaviye başlamak için sık sorulan sorulardan birisi de tedaviye eşlerin katılmasının gerekip gerekmediğidir. Zorunlu olmamasına rağmen tanışmak ve tedavi için bilgilenmek amaçlarıyla ilk seansta eşinizle birlikte gelebilirsiniz, sonraki seanslara nasıl geleceğinizi doktorunuzla birlikte karar vereceksiniz.

Tedaviye başlamadan önce doktorunuza daha önce vajinismus tedavisi yapıp yapmadığını sormaktan çekinmemelisiniz.  Ayrıca, eğer daha önce herhangi bir yerde vajinismusa yönelik herhangi bir tedavi almışsanız bunu da belirtmeniz son derece sizin yararınıza olacaktır. Eğer vajinismus tedavisine başlamanıza rağmen kendinizi rahat hissetmiyor ve tedavinin seyrini tatminkar bulmuyorsanız başka bir profesyonel doktorun yardımını aramaktan da  çekinmeyiniz.

Vajinismus teşhisinin hemen ardından alacağınız psikolojik danışmanlık ve cinsel terapi son derece yardımcı olacaktır. Bilgili, destekleyici ve güvendiğiniz bir terapist, vajinismus tedavinizin çok başarılı ve hızlı gerçekleşmesini sağlar.

Tedavisi neredeyse %100 mümkün olan bir problemin hayatınızı daha ne kadar etkilemesine izin vereceksiniz?
“Yalnızca tedaviye başlamayı istemek ve başvurmakla tedavideki çok önemli bir basamağı aşmış olacaksınız. 

İlişki ÖNEMLİDİR
Siz bu yazımızı okuduğunuzda, belki de tam anlamıyla gerçekleştirilmiş bir cinsel ilişki yaşamadan aylardır ya da yıllardır bir evlilik veya birliktelik yaşıyor olabilirsiniz.  Zaman içerisinde kendi kendinize bir takım geçiştirme, rahatlama yöntemleri de geliştirmiş olabilirsiniz. Tam anlamıyla bir birlikteliği yaşayamayan ve sürekli reddedilen vajinismuslu kadınların kocalarında uyum sağlayabilmek için, gittikçe artan pasif karakter özelliklerinin görülmesi ender değildir. 

Konu seksüel sağlığınız ve ilişkiniz olunca, her ne kadar vajinismus problemi yaşarken bunu duymak sizin için zor da olsa da; bu durumun, siz ve eşiniz için sağlıksız olduğunu ve birlikteliğinizin sorunsuz devamlılığı açısından durumun önemini anlamalı ve kabul etmelisiniz.
Vajinismusun sebep olduğu seksüel zorluklar sürekli gerginlik ve çok çeşitli duyumlar oluşturur. Kadın vajinismusun sonuçlarını akut bir şekilde yaşasa da, erkeğin de bu ilişki içinde durumun gereği birtakım duyumlar yaşamakta olduğunu kabul etmek önemlidir.


Eşinde vajinismus problemi olan kocalarda oluşabilecek psikolojik durumlar

Reddetme :  “Devamlı reddedilmekten yoruldum.  Evlenmeden önce belki daha iyi fiziksel ilişkimiz vardı. Benimle romantizm ya da seks yapmak istememesine sebep olarak bende ne var ?  Önce sadece cinsel birleşmenin gerçekleşememesi idi, fakat şimdi beni neredeyse hiç istemiyor.”
Empati kurma:  “Bunu başkaları öğrenirse karım mahvolur. Bu kadar çok acıya maruz kalıyor olması çok kötü hissetmeme sebep oluyor. Kötü düşünmediğini ve beni kırmak istemediğini biliyorum ama benim hayatım da perişan. Kendimi çok kötü hissediyorum; tıkandım ve ne yapacağıma dair hiçbir fikrim yok.”
Uzaklaşma:  “Ev hayatım rezalet, öyleyse ben de kendimi tamamen işe vermeliyim ya da erkek arkadaşlarımla vakit geçirmeliyim. Kendimi işime vererek bir yerlere ulaşabilirim ve başka şeyler düşünürüm.  Acaba eski sevgilim ne yapıyor? “
Vajinismus aşamalarından geçmek bir ilişkiyi son limitine kadar test edebilir. Yüreklendirme, sevgi, sabır ve iletişim bu dönemde ilişkinizi güçlendirmekte çok faydalı olur.  Birlikte üstesinden geldiğinizde, yeni ve zevkli seksüel deneyimlerle geleceğinizin istediğiniz gibi olmasını sağlayabilirsiniz.

Vajinismus eşlerinde oluşabilecek seksüel fonksiyon bozuklukları

Vajinismus eşlerinde zaman içinde bir takım psikolojik problemler ve bu problemlere bağlı olarak da seksuel disfonksiyonlar (fonksiyon bozuklukları) oluşabilir. Bunlar arasında en sık görülenleri erektil disfonksiyon (sertleşme problemi, iktidarsızlık) ve erken boşalma problemleridir. Erkeklerdeki bu problemlerin tamamı eşin vajinismus problemini aşması ve cinsel hayatın başlaması ile kendiliğinden düzelebilir ya da tedavi gerektirebilir.
Bazı durumlarda tam tersi olarak erkekteki cinsel fonksiyon problemlerine bağlı olarak kadın eşte vajinismus veya cinsel birleşmenin olmaması problemi de ortaya çıkabilmektedir.
 
Vajinismus eşlerine öneriler …
Belki kadınlarda bu tür cinsel problemlerin olabileceğini evlenip bu problemin içine düştükten sonra duydunuz ve neden böyle bir durumun sizin başınıza geldiğini bir türlü anlıyamıyorsunuz.  Belki de eşinizi çok seviyor ve onu her ne kadar anlamaya çalışıyor olsanız da halen bir takım içsel gerilimlerden kendinizi geri alamıyorsunuz.. 

Belki de -siz de eşiniz gibi- tüm durumu kabul ettiniz, ama zaman zaman yine de kendi kendinize “böyle olmasaydı” diyorsunuz.  Ya da sorununuzu inkar edip kendinizi  -yoğun iş hayatınız gibi- başka konular ile avutmaya çalışıyorsunuz…

Öncelikle vajinismusun eşinizin hatası olmadığını kesinlikle anlamalısınız. Bu yalnızca onun değil bir çift olarak her ikinizin de problemi sayılır.

Vajina kaslarında hissetiği spazmlar penisin içeri girmesini imkansız kılmakta ve her türlü deneyim eşinizde acıya sebep olmaktadır. Bu spazmlar istem dışı olmakta ve bilinçli yönlendirme yoktur. Yani bunun oluşmasına eşiniz sebep olmamaktadır.  Bu konuda onu anlayışla karşılamalısınız.

Bu durumun üstesinden gelmede sizin sabrınızın, anlayışınızın ve işbirliğinizin önemi çok büyüktür.  Artık profesyonel bir destek almak için harekete geçme zamanınız….


SORULAR  İLE VAJİNİSMUS 

Vajinismus daha çok kimlerde görülür?
Vajınismus toplumun her kesiminde görülmektedir. Kliniğimize vajinismus şikayeti nedeniyle başvuran kadınların öykülerinde bu kişilerin; 
Gençlik veya küçüklük döneminde bir takım cinsel tacize uğramış kişiler
Kızlık zarı ve cinsellik konularında küçüklüğünde aileleri tarafından sıkı disiplin almış kişiler
Aile veya çevre baskılarıyla dini ve ahlaki yönden katı kurallarla büyütülen kişiler 
Hastaların pek çoğunu ise görünürde hatırladıkları hiçbir olumsuz cinsel veya yaşantısal geçmişleri olmayan ve probleminin kökeni net olarak belli olmayan bireylerden oluşmaktadır.
Görüldüğü üzere vajinismus yalnızca katı ve töresel ailelerin yarattığı bir problem olarak değil, çoğu zaman nedeni bilinmeden ortaya çıkmakta ve toplumun tüm sosyokültürel katmanlarında görülebilmektedir.
Hastalarımızın pek çoğu değişik illerden ve çok değişik kültürel yapılı ailelerden gelmektedir. Hatta kendisi doktor veya üniversitede öğretim üyesi olmasına rağmen vajinismus problemi yaşayan pek çok hastamız olmuştur.
Vajınismus yalnızca müslüman ülkelerin bir sorunu da değildir. Keza dünyadaki tüm ülkelerde (ABD, Avrupa ülkeleri, Avusturalya gibi…) vajinismus problemi mevcut olup bu konuda çalışan pek çok özel merkezler bulunmaktadır.
 
Vajinismusun tedavisindeki ilk aşama nedir?
Vajinismus tedavisindeki ilk aşama kişinin kısa bir hayat öyküsü ve yetiştirilme tarzının dinlenilmesi, cinsel ilişki sırasında neler hissettiğini sorulması, daha sonrasında da basit/ hiç bir zorlanma olmayan  bir jinekolojik değerlendirme yapılarak kasılmaların derecesinin görülmesinden ibarettir.
Vajinismus tedavisindeki jinekolojik değerlendirme tam bir jinekolojik muayene olmayıp yalnızca kişinin dış genital sisteminin anatomik yönden gözle değerlendirilmesi ve kişinin kasılmalarının derecelendirilmesinden oluşmaktadır.
Kasılmaların değerlendirilmesi ile vajinismus hastaları birden dörde kadar derecelendirilir. Birinci derece en hafif vakaları tarif ederken dördüncü derece en şiddetli ve dirençli vakaları tariflemektedir.
Vajinismusun derecesi (hafif veya ileri boyutta oluşu) süre haricinde tedavi başarımızı etkilemez, yalnızca kişi için uygulanacak özel tedavi metodu için bizlere yol gösterici olacaktır.
Vajinismus hastalarımızın “ne muayeneler ne de tedaviler sırasında” ağrıları olmaz. Bu nedenle hiç bir şekilde korkmanıza VEYA çekinmenize gerek yoktur.  İlk görüşmede uyguladığımız jinekolojik muayene yalnızca basit bakarak değerlendirmeden başka bir şey değildir.
 
Cinsel ilişkide ve birleşmede sorun yaşayan hastalar ilk kime başvurmalıdır?
Cinsel ilişki ve birleşmede sorun yaşayan hastalar ilk olarak bir jinekoloğa başvurmalı ve basit bir jinekolojik muayeneden geçirilmelidirler.
Her ne kadar vajinismus %99 oranında psikolojik kökenli bir rahatsızlık olsa da %1 gibi bir oranda anatomik problemlere bağlı olarak da gelişebilmektedir. Böyle bir durumun olup olmadığı da basit bir jinekolojik değerlendirme ile ortaya çıkarıldıktan sonra tedaviye geçilmelidir.
Vajinanın atrofik (normalden oldukça küçük) olması, vajina içindeki septumlar (dikey ve yatay perdeler), vajinanın kör bir şekilde sonlanması (Rokitansky Kustner Hauser sendromu) gibi anatomik problemlerde de cinsel ilişki mümkün olmayabilir.
 
Vajinismus tedavisini kimler yapar?
Vajinismus tedavisi bu konuda “özel eğitim almış” jinekolog, psikolog veya psikiyatrist hekimler tarafından yapılabilmektedir. Burada önemli olan tedaviyi verecek olan kişinin bilgisi ve tecrübesidir. Ülkemizde “seksolog” gibi bir uzmanlık dalı olmadığı için bu konu ile özel olarak çalışan kişiler kendi tecrübeleri doğrultusunda çalışmaktadırlar.
 
Kliniğimizde vajinismus ile ilgili hangi tür tedaviler uygulanıyor?
Öncelikle yapılan basit, ağrısız bir jinekolojik değerlendirme sonrası kişilere kendi genital sistem anatomileri ve cinsellik ile ilgili genel bilgiler verilmekte (bilişsel terapi) daha sonra da genellikle rahatlamaları (hipnoterapi) sağlanarak bir takım egzersizlere (davranışsal terapi) geçilmektedir.Hastalarımız ne egzersizler ne de ilk jinekolojik muayene sırasında hiçbir şekilde ağrı hissetmezler.
 

Vajinismus tedavisi kaç seans sürmektedir?

Vajinismus tedavileri genellikle 2 ile 6 seans arasında sürmekle birlikte kişilerin problemlerinin derecesine göre bu 1 ile 12 seans arasında değişebilmektedir. Yapılan ilk jinekolojik muayene ile vajinismusun derecesi ve yaklaşık olarak kaç seans sürebileceği belirlenebilmekte ve çiftlere bilgiler verilmektedir.
Vajinismus neden her zaman tek seansta  çözülemeyebilir?
Siz 6 aylık veya 2 yıllık evli olup vajinismus problemi yaşıyor olabilirsiniz. Ancak bu problemi belki de 10 veya 15 yıldır yaşıyor olabilirsiniz, bunu kimse bilemez. Evlilik yalnızca böyle bir probleminizin olduğunu su üstüne çıkarmıştır.
Geçmişten; genç kızlık, küçüklük döneminizden itibaren aldığınız gerek cinsellikle, gerekse de kızlık zarı veya ilk gece ile ilgili yanlış bilgi ve ön yargılar bilinç altınıza köklü bir şekilde yerleşmiştir bir kere. Tüm bu korkularınızın giderilerek çözülmesi, size doğru bilgilerin aktarılması ve bunları hafızanıza yerleştirmeniz zaman alır. Bu da vajinismus probleminizin derecesi ile orantılıdır.
Ancak çok çok hafif vajinismus problemleri olan, eşinin ve kendisinin cinsel tecrübesi henüz yetersiz olan çiftlerde gecikmeden erken evrede başvurulduğunda sıklıkla tek seansta başarı sağlanabilmektedir ki gözlemlerimize göre erken başvurabilen bu çiftler tüm vajinismus hastalarının yaklaşık beşte birini oluşturmaktadır.

Tedavi süresi ve seans aralıkları ne kadar olmaktadır?

Vajinismus hastalarımızda tedavi süreleri hastalarımızın gelebildikleri seans aralıklarına bağlıdır. Bazı durumlarda Günlük veya iki günde bir tedaviler ile (veya haftalık) tedavi süreleri kısalabilmektedir.

Yine, şehir dışından uzak bölgelerden gelecek olan hastalarımıza ise kalma imkanlarını ayarlayıp 7-10 günlük izin alarak kalmalarını önermekteyiz. Bu dönem zarfında yoğunlaştırılmış bir program dahilinde yeni jenerasyon tedaviler ile çözüme gitmekteyiz.

Kişilerin geldikleri bölgeler, iş mesai durumları ve gelebilme koşullarına göre randevular verilmekte ve ayarlanabilmektedir.  Düzenli tedavilere gelen hastalarımızda genellikle vajinismus problemi ortalama 2 ile 7 gün arasında çözülmekle birlikte bu süreç duruma göre değişebilmektedir.


Tedavide başarıyı getiren faktörler nelerdir?

Tedavide başarı etkileyen en önemli faktör “güven”dir. Merkeze, hekime ve belki de hastaların kendilerine karşı hissettikleri güven…. Güven olmadan cinsel tedavi olmaz.
Kişilerin kendi problemlerini aşmada kesin kararlı, inançlı ve iradeli olmaları, hem kendilerine hem de hekimlerine güvenmeleri, sabırlı ve rahat olmaları başarıyı hızlandıran ve kolaylaştıran faktörlerdir.
Ayrıca her seansta uygulanan tedavi programları sonrasında verilen “Ev ödevlerini” düzgün bir şekilde uygulamaları tedavi sürecini hızlandırmaktadır.
Daha önce de değinildiği gibi vajinismus, uzun yıllar içinde bilinçaltına yerleşmiş cinsel içerikli yanlış önyargılar ile oluşan psikolojik bir problemdir. Bu problemin çözülmesi kişiden kişiye değişiklikler göstermekte olup kesin sonuç almak için acele edilmemelidir. Basamak basamak uyguladığımız tedaviler sabır ve fedakarlık gerektirir.
Ancak problemin en kısa zaman içinde çözülerek cinselliğin yaşantınıza girmesi ve gebe kalarak sağlıklı bir bebek doğurmanız tüm bu yaşadıklarınızı aklınızdan silecektir!..
Doğru merkezde doğru tedaviye başlamak tedavideki süreci ve başarı şansını etkileyen en önemli faktörlerdir.
 
Tedavilere eşlerin katılması gerekli midir?
Vajinismus her ne kadar bir çiftin ortak problemi olsa da burada asıl olarak etkilenen kadın olduğu için genel olarak uygulanan tedaviler de kadına yöneliktir. Bu yüzden tedavilere eşlerin katılması mecburi değildir. Ancak dileyen erkek eşler tedavi süresince eşlerinin yanlarında olabilirler.
 
Kliniğimizde vajinismus hastalarımızda başarı şansı nedir?
Hasta uyumuna bağlı olarak vajinismus tedavisinde başarı şansımız %100’dür. 
 
Tedaviye ne zaman randevu almalıyım?
Kliniğimizde tedaviye başvurmadan 1-5 gün önce sekreterliğimizi telefonla arayarak randevu almanız yeterli olacaktır. Randevulariniz sizin gidip gelme gün ve saatlerinize uygun şekilde ayarlanacaktır. Ayrıca tedaviye ilk gelişinizde adetsiz bir dönemde olmanızda fayda olacaktır. Kendinize güvenerek ve rahat bir şekilde bize başvurmanızı dileriz. Daha önce de belirttiğimiz üzere karar verip yalnızca  başvurmanız bile tedavinin %50’si demektir.

Kliniğimizde vajinismus tedavi fiyatı nedir?

Cinsel problemleri ile gelen kişilere öncelikle yapılacak basit bir jinekolojik muayene ve görüşme sonrasında; kişilerin durumları, vajinismus problemlerinin derecesi, ortalama sürecek seans sayısı ve uygulanacak tedavi yöntemleri ile ilgili bilgiler verilir. Bu muayene sonrası yalnızca muayene ücreti alınmaktadır.
Tedaviye karar veren hastalarımızda ise vajinismusun derecesine göre tek bir ücret (paket olarak) alınır ve tedavi süresince ilave bir bedel istenmez. Bu tedavinin sürekliği hasta  uyumu ve sonuç alınabilmesi açısından şarttır. Paket ücreti kişiden kişiye ve hastalığın derecesine göre oldukça farklılıklar gösterdiği için bazen de psikolojik profesyonel yardım gerektiğinden bedeli muayene edildikten sonra kararlaştırılacaktır. İLETİŞİM
 
Ayrıca ilgili konular: perinometre , cinsel soğukluk