Domuz Gribi

Hamilelikte Aşılar, Grip Belirtileri, Gripten Korunma ve Tedavi, Domuz Gribi

Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. Hastalık ilk kez Meksika ve ABD’de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır. Genel olarak grip bilgileri benzer olduğundan domuz gribi başlığı altında anlatılmıştır. Korona virüsler ile bulaşan Covid-19 hastalığı da benzer belirtiler ve yayılma yolları, takip ve tedavi uygulamaları göstermektedir.
Bu yeni H1N1 virüsü neden domuz gribi olarak adlandırılmaktadır? Bu virüse “ domuz gribi” denmesinin sebebi, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzediğinin gösterilmiş olmasıdır. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.

Domuz gribi (A/H1N1
) virüsü bulaşıcı mıdır?
Domuz gribi A(H1N1) virüsü bulaşıcıdır ve insandan insana geçmektedir.
 
Domuz gribinin (A/H1N1) belirtileri nelerdir?
Domuz gribinin belirtileri, insanlarda görülen grip belirtilerine benzerdir. Bunlar:
Ateş,
Öksürük,
Boğaz ağrısı,
Yaygın vücut ağrısı,
Baş ağrısı,
Üşüme ve
Yorgunluk
gibi belirtileri içermektedir. Kusma ve ishal de görülebilmektedir.

Domuz gribi (A/H1N1) nasıl bulaşmaktadır?
Domuz gribinin de yine mevsimsel griple aynı şekilde yayıldığı düşünülmektedir. Grip
virüsleri insandan insana öksürük ve hapşırma yoluyla bulaşmaktadır. Grip virüsü bulaşan bir
yere dokunulduktan sonra, eller ağız ya da buruna götürüldüğünde de hastalık bulaşabilir.

Sulardan domuz gribi (A/H1N1) virüsü bulaşabilir mi?
İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma gösterilmemiştir.

Domuz gribini tedavi eden ilaçlar var mıdır?
Evet. Domuz gribinin tedavisi veya bu hastalıktan korunmak için doktor kontrolünde
kullanılabilecek bazı ilaçlar -bilinen antibiyotikler olmayıp bunlar zaten domuz gribi virusuna etki etmezler- mevcuttur. Bu ilaçlar doktor tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle kullanılmamalıdır. Bununla birlikte erken evrede alınmadıkça etkileri de sınırlıdır.
 
Hastalığa yakalanan kişiler ne kadar süreyle bulaştırıcıdır?
Kişiler, belirtilerin başlamasından bir gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar.
Daha çok hangi yüzeyler bulaşma kaynağıdır?
Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye,
masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini
ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar
süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz
konusudur. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalıdır.

Ev ve eşyaların temizliğinde nelere dikkat etmek gerekir?
Grip virüsünün yayılmasını önlemek için, yüzeylerin (masalar, kapı kolları, banyo yüzeyleri, mutfak tezgahı, oyuncaklar vb) günlük temizlikte kullanılan deterjanlarla temizlenmesi
yeterlidir. Günlük kullandığımız temizlik maddeleri dışında klor, hidrojen peroksit, iyotlu antiseptikler ve alkol gibi bazı kimyasal maddeler de etkilidir.
Hastalara ait çarşaf, çamaşır, havlu ve kap kacağın ayrı olarak yıkanmasına gerek yoktur.
Ancak, bu eşyalar yıkanmadan başkası tarafından kullanılmamalıdır. Bu çarşaflar mümkün olduğunca elle temas edilmeden taşınmalı ve yıkanmalıdır. Hastanın çarşafları, çamaşırları değiştirildikten sonra eller mutlaka sabunlu suyla yıkanmalıdır. Hastaya ait kap kacak ya bulaşık makinesinde ya da elde deterjan kullanılarak yıkanmalıdır.
 
Domuz gribinden kendimi nasıl koruyabilirim?
Aşağıdaki önlemleri alarak sadece gripten değil; grip gibi solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklardan kendinizi koruyabilirsiniz:
-Öksürme ve hapşırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatınız. Mendilinizi kullandıktan sonra çöp sepetine atınız.
-Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri de etkilidir.
-Kirli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayınız.
-Domuz gribine yakalanırsanız, belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz.
-Hastalığın bulaşmaması için çevrenizdeki kişilerden uzak durunuz.
-Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.
En uygunu ise kapalı ortam ve kalabalık ortamlarda maske kullanmaktır.

Hastalıktan korunmak için ellerimi nasıl yıkamalıyım?
Ellerinizi 20 saniye süreyle su ve sabunla yıkamalısınız. Su ve sabuna ulaşamadığınız yerlerde alkol içeren el antiseptikleri kullanabilirsiniz.
Hastanın yaşadığı evin ve kontamine eşyaların dezenfeksiyonunda, 1/10 oranında sulandırılmış çamaşır suyu veya ev temizliğinde kullanılan deterjanlar yeterlidir.

Hastalanırsam ne yapmalıyım?
Domuz gribi şüpheli bir kişi ile temastan sonraki 7 gün içinde kendinizde yukarıda sıralanan hastalık belirtileri olduğunu hissederseniz hemen bir doktora başvurmalısınız. Doktorunuz herhangi bir teste ya da tedaviye ihtiyacınızın olup olmadığına karar verecektir.
Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve
çevrenizdeki kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz.
 
Klinik Tanımlama:
Başka bir nedenle açıklanamayan 38 C dereceyi (koltuk altı) geçen ateş veya ölçülen ateş
hikayesi ile birlikte ve aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin olması;
Yaygın vücut ağrısı
Boğaz ağrısı
Baş ağrısı
Burun akıntısı
Öksürük
Solunum güçlüğü ile seyreden enfeksiyon bulguları
–Gastro intestinal semptomlar (kusma ve diare) H1N1 infeksiyonunda daha sık görülür.
–Şiddetli hastalığın bulguları dispne (nefes darlığı), ileri derecede güçsüzlük ve halsizlik, miyalji(kas ağrısı).
–Daha şiddetli hastalıkta ateş, taşipne (sık nefes alıp verme), taşikardi (çarpıntı), hipotansiyon ve siyanoz (morarma) oluşabilir.
 
Erişkinlerde acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Zor nefes almak veya nefes darlığı, yüksek ateş
Bilinç bulanıklığı
Sık ve uzun süreli kusma

Çocuklardaki acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Hızlı veya zor nefes alma (taşipne-dispne)
Vücutta solgunluk ya da morarma (siyanoz)
Beslenememe
Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil
Huzursuzluk
Ateşle beraber döküntü görülmesi
 
Gebeler ve Aşılar – hamilelik ve domuz gribi aşısı :
 http://www.cdc.gov/h1n1flu/vaccination/pregnant_qa.htm — Amerika’da CDC gebelere (ve dolayısı ile emzirenlere) H1N1 aşısı yapılmasını öneriyor. Çünkü gebelerde H1N1 hemofilus influenza A gribi gebe olmayanlara kıyasla daha ağır seyretmekte.
Hastanelerde solunum cihazına bağlanması gerekmiş gebe hastalar rapor edilmiş ve ölümler bildirilmiş.  
Gebelere ölü virus aşısı yapılması önerilmektedir. Canlı aşı olan burun spreyi ise önerilmemektedir.
 
 H1N1 domuz gribi aşısı gebeler için güvenli midir ?(ayrıca ilave bilgi yukarıdaki linkte) : 

Mevsimsel grip aşıları gebelere yıllardan beri önerilmektedir. Canlı olmayan grip aşılarının gebelere ve bebeklerine zararlı etkisi gösterilmemiştir.. 2009 yilinda üretilen H1N1 domuz gribi aşısı ise mevsimsel grip asilari ile yaklaşık ayni yöntemle (etkisini artırmak için ilave maddeler eklenerek) üretilmektedir.

Kısa geçmişi olan bir aşıların gebeler ve bebekleri icin güvenilir olup olmadığı konusunda kesin konuşmak için yeterli bilimsel verinin toplanması gerekecektir. Ancak, diğer yandan  aşı yapılmazsa WHO’nun hesaplarına gore her 1 milyon kişiden 12-22 bin kişi ölecek, eğer aşı yapılırsa aşının en ciddi komplikasyonlarından olan omurilik felci (Guillian Barre) olması ihtimali ise milyonda 22-150…. Daha pratik karşılaştırma yaparsak, minimal hesapla aşı olunmazsa ve hastalanırsak ölüm riski binde bir, aşı olursak aşıya bağlı ciddi risk ise milyonda bir ! Günümüzde sorun olan Covid-19 da ise yakalandığımız takdirde ölüm riski, kişi ve şartlara bağlı olarak % 2-5 arasında olabiliyor.
 
Ayrıca gripten korunma ve aşılanma linkine de bkz.