Gebelikte Sakıncalı Gıdalar

Gebelikte Sakıncalı Gıdalar ve Katkı Maddeleri

Gebelikte uzak durulması gereken  gıdalar ve maddeler, ambalajlar

1. Sodyum Nitrat ve Sodyum Nitrit: Pek çok işlenmiş et ürünlerine kırmızı rengi veriyor. Sosis, salam, sucuk, hazır et yemeklerinde var. Nitratlar hayvanlarda yapılan incelemelerde düşük, cenin ölümlerine neden olmuş.

2. E320 BHA ve E321 BHT: Sakız, patates cipsleri, bitkisel yağlar, tahıl ve ürünlerinde bulunuyor. Araştırmalarda kanser riskini artırdığı, karaciğer büyümesine neden olduğu bulundu. Alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor, hiperaktiviteye sebep olabiliyor.

3. E320 BHA ve E321 BHT: Sakız, patates cipsleri, bitkisel yağlar, tahıl ve ürünlerinde bulunuyor. Araştırmalarda kanser riskini artırdığı, karaciğer büyümesine neden olduğu bulundu. Alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor, hiperaktiviteye sebep olabiliyor.

4. E621 MSG (Monosodyum glutamate): Konserve, hazır çorbalar, salata sosları, dondurulmuş ürünlerde var. Baş ağrısı, mide bulantısı ve kusmaya neden oluyor

5. Hyrogenated Vegetable Oil ( Hidrojene edilmiş bitkisel yağ): İşlenmiş cips, krakerler, kurabiyeler, kekler, margarinler, kuru pastalarda var. Kalp hastalıklarına, böbrek yetmezliğine neden olur.

6. Aspartam: Diyet yemekler, içecekler, puding, dondurulmuş tatlılarda var. Baş ağrısı, titreme, görüş kaybı ve kansere sebep olabiliyor.

7. E133 Blue 1 ve Blue 2 , E127 Red 3, E110 Yellow 6: Gıda renklendiriciler. Konserve sebzeler, mandıra ürünleri, tatlılar, pasta, bisküvi, çerez, hazır çorbalarda var. Tiroid kanserine, kurdeşene, burun tıkanıklığına, böbrek tümörüne, karın ağrısına, iştahsızlığa neden olabiliyor.

8. Olestra: Kraker ve patates cipslerinde var. İshale, karın ağrılarına, gaza neden oluyor

9. Potasyum Bromate: Ekmek, unlu ürünler ve pizza hamurunda var. Kansere yol açtığı söyleniyor.

10. Beyaz şeker: Fazla kiloya, depresyona, diş çürümelerine neden oluyor.

11. Sodyum Klorur(TUZ): Böbrek ve böbrek üstü bezlerini zorlar, kalsiyumu tüketir, yüksek tansiyona ve kalp krizine neden olur.

Gıdalara karışan kimyasal maddeler

BPA( bisfenol A ) ve benzeri kimyasal maddelere çevresel hormonlar veya hormon sistemini bozan maddeler (endocrine disrupter) ismi verilmektedir. Bunlar seks hormonların reseptörlerine bağlanmakta ve bunları aktive veya inhibe etmektedirler. Bunun sonucu olarak da tabii hormonlar tarafından tetiklenen olaylar etkilenmektedir. BPA’ nın tiroit hormonlarını ve pankreas fonksiyonlarına tesir ettikleri de bilinmektedir Örneğin idrarla atılan BPA ne kadar fazla ise serum testosteron düzeylerinin de o kadar yüksek oldukları belirlendi. BPA ile estradiol arasında bir ilişki belirlenmemiş olmakla beraber, daha ileri incelemelerde menopoz öncesi kadınlarda seks hormonlarını bağlayan globülin düzeylerinin de maruz kalınan BPA’ dan etkilendiği ortaya çıktı. İnsan sağlığını olumsuz şekilde etkilediği sayısız araştırma ile gösterilen BPA’ ya karşı özellikle hamile kadınların ve küçük çocukların titizlikle korunmaları gerektiğini hatırlatırız. Bunun için de başta plastik biberonlar olmak üzere tüm yiyecek ve içecek kaplarında BPA kullanılmaması gerekiyor. BPA, günlük hayatta çok sık kullanıldığımız sayısız üründe bulunan polikarbonat plastik ve epoksi resinlerin ana maddesidir. BPA ayrıca, termal kâğıtların kaplanması, PVC plastiklerin üretimi ve fren sıvılarında olduğu gibi bir katkı maddesi olarak da kullanılır. Kompozit diş dolguları ve protezleri de çeşitli BPA bileşiklerinden üretilir. Kimya endüstrisi 2006 senesinde 3.8 milyon ton BPA üretmiştir. Üretimi, işlenmesi ve geri dönüşümü sırasında göl ve nehirlere de karışarak suları da kirletebilir.

Polikarbonatlar çok sert, sağlam, suya ve radyasyona dayanıklı ve elektriği iletmeyen özelliklere sahiptir. Mobil telefonlar, su ısıtıcıları, kahve makineler, bilgisayarlar, CD ve DVD’ ler, biberonlar, yiyecek-içecek kutuları, bardakları, şişeleri ve saklama kapları, motosiklet kaskları, diyaliz ekipmanı gibi tıbbi malzemeler polikarbonatlardan üretilir.

Epoksi resinler ise sıvı şeklindedirler ama sertleştirici bir madde ilavesiyle katı, erimeyen kimyasallara dirençli plastiklere dönüşürler. Yiyecek ve içecek kaplarının ve su depolarının iç yüzeyleri, döşemeler, cilalar, elektronik ürünlerin basılı çevrim kartları, tenis raketleri ve sörf tahtası gibi çok tabakalı malzemeler, yapıştırıcılarda bulunur.

Sadece markaya göre değil kullandığı plastiğe göre de tercihinizi yapın:

Maalesef aynı firma farklı marketlere farklı plastik gönderebiliyor:

Daha ucuz marketlere adi plastiklerde, lüks semtlerdeki marketlere daha kaliteli plastikte gönderiyor. Yani ayırım yapıyor. Şimdi plastik yoğurt kaplarında, çoğu firmalar artık polipropilen kullanmaya başladı.
Kabın altına veya yanına baktınız zaman bir üçgen göreceksiniz; üç oktan oluşan bir üçgen. Bu geri dönüşüm işaretidir. O üçgenin içinde bir sayı yazar, 5 numara polipropilendir, altında da zaten “PP” yazar.  7 yazanları almayın, 5 yazmalı.

Hangi plastikler zararlı? Plastikte kanser tehlikesi :

Plastikler türlerine göre sınıflandırılıyor. Bu türler 1’den 7’ye kadar numaralandırılıyor. Özellikle 3, 6 ve 7 no’lu plastiklerden uzak durmak şart! O halde hangi plastik türünün zararlı olduğunu anlamak için öncelikle numarasına bakmak gerekiyor. Herhangi bir plastik ürün alırken ilk işiniz altında bulunan numarayı kontrol etmek olmalı. Ya bağımsız ya da etrafında oklar olan bir üçgen içinde bu numarayı görebilirsiniz. Eğer ürünün altında hiçbir rakam yoksa -ki Türkiye’de özellikle pazarda satılan ürünlerde yokdaha da kötü! Numara varsa işiniz daha kolay. Peki hangi numara, hangi üründe kullanılıyor?
Hangileri zararlı, hangileri değil? İşte evde kullanılan plastikleri ayırmanız için üçgen içindeki numaralar hakkında bilmeniz gerekenler:

1. PET veya PETE Polietilen içerir: Genelde su, iki litrelik alkolsüz içecekler ve yağların konduğu pet şişelerde kullanılır. Cam gibi şeffaftır. Zararsızdır. Maalesef depolama sorunu mevcut olup güneş altında kalırsa riskleri artıyor.
2. HDPE Yüksek yoğunluklu polietilen: Deterjan ambalajları ve pet süt şişesinde bulunur. Zararsızdır.
3. PVC Polivinil klorid: Streç folyo, dış mekanda kullanılan eşyalar, plastik pipo, zemin malzemesi, duş perdeleri, şeffaf ve kabartmalı plastik ambalajlarda kullanılır. Zararlıdır!
4. LDPE Az yoğunluklu polietilen: Kuru temizleme ve çöp torbaları, yemek saklama kaplarında bulunur. Zararsızdır.
5. PP Poliproplen: Şişe kapakları, içecek kamışları, biberon, yoğurt kaplarında vardır. Zararsızdır.
6. PS Polistiren: Yemiş paketleri, plastik bardak-tabak, markette etin satıldığı köpük tabak, hazır paket fast food ürünlerdedir. Zararlıdır.
7. DİĞER: Bunlar birden altıya kadar kullanılan plastiklerin dışında kalanlardır. Yemek saklama kapları ve bazı pet şişelerde bulunur. Zararlıdır.
3, 6 ve 7 —Bunlardan uzak durun.

Ayrıca bakınız: Gebelikte Beslenme

İletişim