Hamilelik ve Şeker Hastalığı, Gestasyonel Diyabet, Gebelik Diyabetinde Takip ve Tedavi
GESTASYONEL DİYABET- EGZERSİZ ve DİYET
Hamilelikte diyabet, yani şeker hastalığı hem anne hem de bebek için bazı durumlarda tehlikeli bir hastalıktır. Bundan bir asır öncesine kadar anne ve bebek ölümlerine yol açan diyabet, günümüzde düzenli kontroller ve iyi bir beslenme planıyla kontrol altına alınabilir… Bebeğin düşmesinden, annede körlük (diyabetik retinopati) ve böbrek yetmezliği (diyabetik nefropati) gibi hastalıkların riskini yüzde 50 artıran diyabet, hamilelikte dikkatle takip edilmesi gereken bir hastalıktır.
Ayrıca Bkz : Anne Adaylarına Öneriler ve Gebelik Takibinde Konular….
Hamilelikte diyabet nasıl oluşur? Anne karnında büyümekte olan bebek (fetus), besinlerini plasenta kanalıyla anneden alır. Dolayısıyla annenin kanında yükselen şeker miktarı, plasenta aracılığıyla bebeğe yansır. Bebek, annesinden aldığı fazla şekere, insülini artırarak cevap verir. İnsülin ise bebeğin hızla büyüyüp, iri bebek olmasına neden olur. Doğum ağırlığı 4 kilonun üzerindeki iri bebekler, ciddi sağlık riskleri açısından takip edilmelidir.
Hamilelikte diyabet ikiye ayrılır:
Gebelikte ortaya çıkan diyabet (gestasyonel diyabet)
Gebelikten önce zaten diyabetik olan kişilerin hamileliği- (En tehlikelisi ve çok yakından izlenmesi gereken)
Gebelik sırasında çıkan diyabet = Hamilelikte Şeker Hastalığı
Gebelik sırasında ortaya çıkan diyabete, gestasyonel diyabet adı verilir. Hamilelerin aşırı yemek yemesi ve ani kilo alması sonunda, pankreasta salınan insülin hormonunun yetersiz kalmasıyla ortaya çıkar. Çoğunlukla bebeğin doğumuyla birlikte kaybolan gestasyonel diyabet, gebeliğin 24. ve 28. haftaları arasında yapılan şeker tarama veya şeker yükleme testleri ile anlaşılır.
Gestasyonel diyabetin belirtileri nelerdir?
Sık sık idrara çıkmak,
Ağız kuruluğu,
Sinirlilik hali,
Enerji boşalımı,
Halsizlik, bitkinlik, yorgunluk,
Doymama hissi.
Bu belirtilere sahipseniz, doktorunuzu uyarıp, kan şekerinize baktırmalısınız. Kan şekerinizde yükselmeyle birlikte, sizde ve bebeğinizde de ani kilo artışları da varsa, siz gestasyonel diyabet hastasısınız demektir. Doğum yapana kadar, mutlaka uzman bir ekiple birlikte hareket etmelisiniz.
Özellikle de gebelikten önce var olan diyabet var ise zaten gebe kalmadan önce diyabet takiplerinizi yapması gereken endokrinolog, kadın doğum uzmanının yanı sıra, diyabet konusunda uzman bir diyetisyenle, sağlıklı bir doğuma dikkatle hazırlanmalısınız.
Pek çok anne adayını tedirgin eden gestasyonel diyabet ise, aslında iyi bir beslenme ve egzersiz planıyla kontrol altına alınabilir.
Hamilelik Diyabetinde Kimler Risk Grubunda?
Daha önceki hamileliklerinde gestasyonel diyabet geçirenler,
Önceki gebeliklerinde iri bebek veya anomalili bebek doğuranlar,
Birden çok düşük yapanlar,
Aşırı kilolu olanlar,
Yakın akrabalarında diyabet olanlar,
Hamilelik boyunca aşırı kilo alanlar
Çoğul gebelikler… risk grubunda yer alır. İletişim
Şeker Hastasının-Diyabetlinin hamileliği
Eğer diyabetli iseniz ve anne olmaya karar verdiyseniz, gebelikten en az 2-6 ay öncesinden hazırlanmanız gerekir. Çünkü kan şekerinizin yüksekliği, hamile kaldığınız andan itibaren karnınızdaki bebeğinizin sağlığını etkiler. Özellikle bebeğinizin organlarının gelişiminin gerçekleştiği ilk 3 ayda, kontrollerinizi yaptırmalısınız!
Bu aylarda, diyabetli annenin kan şekeri, hızla fetusa geçtiği için, ilk üç ayda annenin kan şekeri yüzde 10-20 oranında düşme eğilimi gösterir. Bu dönemlerde, annenin gece hipoglisemisine karşı dikkatli olması gerekir. Hipoglisemi kendisini; ani soğuk terlemeleri, yemek yenilse bile geçmeyen baş ağrısı, titreme, sinirlilik hali, halsizlik, ani bitkinlik hali, bazen de baygınlık olarak gösterir.
12. haftadan sonra hamilelik, karbonhidrat metabolizmasına yük olur. Çünkü, plasentadan insülin etkisini zorlaştıran hormonlar, 12. haftadan sonra salınmaya başlar. Zaten güçsüz olan pankreas dengeyi sağlayamaz ve hamilelerin insülin ihtiyaçları artar. Diyabetik anneye, hamilelik öncesine göre daha çok insülin uygulandığı için iri bebek olma olasılığı diyabetik almayan anneye göre 5-9 kat artar.
Bu tür durumlarla karşılaşmamak için, diyabetik hamileler kan şekerini, düzenli olarak kontrol ettirmeli.
Hamilelikte kan şekeri kontrol edilmezse ne olur?
Diyabetli bir gebede kan şekeri kontrol altına alınmazsa, ilk 12 hafta içinde bebeğini düşürebilir. Bu durum, bebeği kaybetmenin yanı sıra, annenin hayatını da riske atar.
İnsülin salgısına bağlı olarak, bebek yeterince beslenmediği için düşük tartılı veya anne karnındaki aşırı insülin salgısı nedeniyle, iri olarak doğabilir. İster düşük tartılı, isterse iri bebek olsun, tedavi edilmeyen diyabetik annelerin bebekleri, doğumdan sonra hipoglisemi adı verilen kan şekeri düşüklüğü bekler.
Ayrıca iri bebekleri bekleyen başka sorunlar da var. Örneğin, doğum sırasında gerçekleşebilecek omuz çıkıkları, sinir yaralanmaları, solunum sistemi sorunları, sarılık bunlardan sadece bir kısmı…
En önemli risklerden birisi de, bebekteki anomalilerdir. Kontrol altına alınmayan diyabetik annelerin bebeklerinde, diğer bebeklere göre çok daha fazla anomalilere rastlanabilir. Başta kalp, böbrek ve sinir sistemi olmak üzere, bebeğin bütün organlarında anomali görülebilir.
Diyabetik hamileler nasıl beslenmeli?
Gestasyonel diyabet öncelikle diyet yani beslenmenin düzenlenmesi ile tedavi edilmelidir. Diyet % 50 – 55 karbonhidrat, % 30 yağ ve % 20 protein içermelidir. Günlük alınması gereken kalori miktarı ise gebelik öncesindeki ideal kiloya göre hesaplanır ve kilo başına 30-35kcal’dır.(Örnek 70 kilo için 2450 kcal). Şişman hastalarda kalori miktarı daha da düşürülebilir. Diyet tedavisinde amaç kilo kaybı ile insüline olan doku cevabını artırmaktır. Hastaların bu dönemde demir ve kalsiyum ihtiyaçları karşılanmalıdır.
Hastalar günlük aktivitelerine devam etmeli, egzersiz ve yürüyüşlerle kilo vermeye çalışmalıdır. Eğer diyet ve egzersizlerle kan şekerleri normal seviyelerde tutulamıyorsa (açlık kan şekeri <105mg/dl, 2.saat tokluk kan şekeri < 120-140 mg/dl olmalıdır) tıbbi tedavi uygulanma gerekliliği vardır. Ağızdan alınan antidiyabetik ilaçlar muhtemel teratojenik etkileri nedeniyle tercih edilmedikleri için bu hastalara insulin tedavisi uygulanır.
Diyabetik hamilelerin beslenme planı, mutlaka beslenme ve diyet uzmanı tarafından hazırlanmalıdır. Gebelikte esnasında çıkan diyabette ise doktorunuzla görüşerek, gerekirse doktorunuzun da önerebileceği diyetisyenden de yardım alarak planlama yapılabilecektir.
Annenin alacağı her fazladan kilo, hem kendisini hem de bebeğini etkileyeceği için, özellikle diyabetik hamilenin doğum süresince alacağı kilo, 9-12 kilogramı aşmamalıdır.
Aslında diyabetik annenin beslenme planı, kullanılan insülin dozuna göre değişim gösterir. Bu nedenle diyabetik anneye önerilecek olan yemek listesi, kişiye özel olarak hazırlanır. Her ay bebeğin gelişimine, annenin kilosuna, kullanılan insülin düzeyine göre yiyecek değişim listeleri ve beslenme planı değiştirilir. Buna rağmen, yine de genelleştirilebilecek bazı beslenme kuralları vardır.
Bunlardan en önemlisi, öğün sayılarının artırılmasıdır. Örneğin normal bir hamilede önerilen 3 ana öğün ve 3 ara öğün, diyabetli hamilelerin özellikle ilk 12 haftasında, 3 ana öğün, 5 ara öğün olarak yeniden düzenlenir. Öğün sayılarının artırılması, diyabetik hamileleri gece hipoglisemiden de korur.
Diyabetik hamilelerin karbonhidrat alımı çok kısıtlanmaz. Ancak karbonhidrat arasında da, kepekli ekmek, kepekli pirinç, kuru baklagiller gibi, kompleks karbonhidratlar tercih edilir. Gebelik ve beslenmeyi de okuyun.
Diyabetik hamilelere örnek yemek listesi:
Kahvaltı : Yağsız süt, peynir, ekmek, söğüş mevsim sebzeleri
Ara öğün : Meyve, ayran, ölçülü kuruyemiş
Öğlen : Sebze yemeği, et grubu veya kurubaklagil, ekmek grubu, salata
İkindi : Peynir ekmek, meyve, ayran
İkindi öğünü, 2 ayrı öğüne bölünmeli.
Akşam : Sebze yemeği, kuru baklagil veya et, ekmek, salata
Gece : Meyve, peynir ekmek, ayran
Gece öğünü, 2 ayrı öğüne bölünmeli.
(Gece hipoglisemisine dikkat! Hipoglisemiyi önlemek için yatmadan önce gece öğünü atlamayın!)
Porsiyon ölçüleri, hamilenin yaşı, kilosu, bebeğin ağırlığı ve haftasına göre değişir.
Gestasyonel diyabetli bir annenin günlüğü:
Diyetteki temel amaç kan şekerinin artış ve düşüşlerinin yavaş bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak, gün boyunca kan şekerini mümkün olduğunca belirli bir seviyede tutmaktı. Tamamen yasak olan tek gıda beyaz şekerdi (ve bal, pekmez gibi diğer kompleks şekerler). Günde toplam 3 porsiyon meyve yiyordum ve porsiyonlarına dikkat ettiğim sürece istediğim meyveyi yiyebiliyordum (örnek: 1 orta boy elma = yarım muz = 1 porsiyon meyve). Hemen her öğünde bana fazla gelen miktarda kepek ekmeği hakkım vardı. Bunları da diyetisyenimin verdiği ekmek değişim listesinden çorba, pilav gibi gıdalarla değiştirebiliyordum. Fakat beyaz karbonhidratlardan çok fazla tüketmemem gerekliydi. Yağ asitleri bebek için gerekli olduğundan süt ürünleri ve eti yağsız yemem gerekmedi. Ancak, diyetisyenim kızartma ve rafine yağlar gibi gıdaları yememem gerektiğini belirtti (kimseye bir yararı yokmuş).
Diyeti bir hafta süre ile uyguladıktan sonra açlık ve tokluk (yemekten 2 saat sonra) şekerimi ölçmem gerekti. Eğer değerler yüksek çıksaydı insülin iğnelerine ihtiyacım olacaktı. Ama değerler normal sınırlar içinde idi ve doğuma kadar bu diyete devam ettim.
Kan şekeri ölçüm cihazları
Kan şekerimi haftalık olarak kontrol ettirmem gerekiyordu. Eczanelerde kan şekerini 5 YTL’ye parmağınızdan bir damla kan ile ölçüyorlar. Bu ölçüm basit cihazlar sayesinde yapılıyor. Hem fizibilite hem de kolaylık açısından sürekli eczaneye gitmek yerine bu cihazlardan bir tane edinmeye karar verdim. Medikal marketlerden cihaz (100-150 TL 25-50 strip ile birlikte), 50 strip ve bir sürü iğneyi (sanırım 200) aldım. Ne yazık ki, ve elbette bir pazarlama stratejisi olarak, stripler standart değil. Yani hangi marka cihazı kullanıyorsanız, aynı markanın striplerini almak zorundasınız. Bu nedenle kan şekeri ölçüm cihazı alacakların, stripleri kolayca edinebilmek için, yaygın satılan bir marka tercih etmelerinde yarar var. Cihazın fiyatını çıkartınca her ölçüm 2-3 TL’ye gelmiş oldu. Ben de işi eğlenceye çevirdim. Ailede parmağını delmediğim kimse kalmadı. En büyük dilim pasta, en düşük kan şekerine şeklinde yarışmalar düzenlemeye bile kalkıştım.
Gebelik diyabeti ile daha sağlıklı hamilelik ve bebek
Gestasyonel diyabetle hem hamileliğin yan etkilerini en aza indirip, hem de daha sağlıklı bir bebeğe kavuşabilirsiniz. Diyetisyenim diyetimi hazırlarken, yalnızca diyabeti değil, tüm hamilelik ihtiyaçlarımı göz önünde bulundurdu. Böylece gebelikte gerekli besinleri mükemmel bir düzen içinde almış oldum. Eğer anne bebeğinin büyümesi için gerekli bazı elementleri (kalsiyum gibi) yedikleri ile sağlayamıyorsa, bu elementler annenin stoklarından (kemikler) karşılanıyor. Diyetime uyabilmem için tüm günümü planlı bir şekilde geçirmek durumunda kaldım. Böylece hamilelik dönemimi çok iyi değerlendirme fırsatım oldu. En önemlisi, bu plan sayesinde ve kan şekerini düşük tutma motivasyonu ile düzenli olarak egzersiz yaptım. Bu egzersizlerin (Bkz: Anne adayına öneriler madde 1 ve 2 pdf’ leri yazdırınız…) hamileliğimi zinde geçirmemde ve kolay doğum yapmamda üstün katkısı oldu. Hamileliğim süresince diyet ve egzersizlerin yardımıyla yalnızca gerektiği kadar kilo almış oldum. Eğer bu sorunla karşılaşmasaydım bu kadar düzgün beslenip düzenli egzersiz yapmam mümkün olmayacaktı.
Endişelerim
Kafamdaki her soru işareti için yaptığım gibi, test sonuçlarını alır almaz konuyu internette araştırmaya başladım. Kendi bebeğime zarar verebileceğimi okuduğumda çok korktum. Hemen doktorumu arayıp sonuçları ilettim ve “kötü bişey di mi bu?” diye sordum. O da “ciddiye alınması gereken bir şey ama kontrol altına alabiliriz” dedi. Diyetle beraber düşük test sonuçlarını gördükçe içim rahatlıyordu. Bu bakımdan evde cihazınızın olması çok iyi. Bir sonraki kontrolüme kadar pek çok kez test yaptım. Doktorumun her şeyin yolunda olduğunu söylemesi ile endişe etmeyi bıraktım.
Yasaklar… yasaklar
Hele de hamile iken, güzel şeyleri yemenin yasak olması pek hoş bir durum değil. Bebek üzerindeki etkileri tam bilinmediğinden hamilelikte tatlandırıcılar da önerilmiyor. Hem şeker, hem de tatlandırıcının yasak olması, her türlü tatlının yasak olması anlamına geliyor. Ancak sınırlı bir süre için olması bir motivasyon kaynağı. Aynı zamanda bu diyeti bebeğinizin iyiliği için bir fedakarlık olarak yapıyorsunuz ve annelik = fedakarlık demek. Ben de doğumdan sonra yiyeceğim tatlıların listesini tutuyordum hamileyken. Şimdi ise genelde bisküvi ve çikolatadan başka bir şey aramıyorum. Çünkü evde tatlıların en tatlısı var 🙂
Türkiye’de diyabetli olmak kolay bir şey değil. Diyabetlimiz çok olduğu halde, marketlerde diyabetik ürün yetersiz. İçindekilere baktığınızda bütün güzel şeylerin şeker içerdiğini görüyorsunuz. 8 aylık hamileyken diyete bağlı kalmaktan iyice bayıldığım bir gün markete gittim. Bütün raflarda kendime uygun yiyecek aradım. Çok sayıda tuzlu ıvır zıvır ve %100 meyve içeren bir reçel aldım. İlginçtir, diyabetik ürün değil, normal reçel rafındaydı. Hesaplarıma göre 20 gram kadarı 1 porsiyon meyve ediyordu ve bu da 1 dilim ekmeği kalınca kaplamaya yetiyordu. Bu reçel hamileliğimin kalanını kurtardı.
Diyabetik Tatlı tarifleri
Lavuk Göğsü (Bir dilim peynir, bir dilim ekmek, 1 porsiyon meyve karşılığı): Bir dilim mısır ekmeğini labne peyniri ve %100 reçelle kaplayın
Lezafet (Bir dilim peynir, bir dilim ekmek, 1 porsiyon meyve karşılığı):
Yarım muzu dilimleyin, 2 adet kestaneyi haşlayın, soyun ve dilimleyin, muzlarla karıştırın,Labne peynirini (yaklaşık 30 gram) biraz sütle sulandırarak krema elde edin, diğer malzemelerin üzerine akıtın, kıyılmış fındıkla süsleyin. Bu tarifler toplamda gıdaların glisemik indeksini düşürmeye yarıyor…
Hamilelikte Egzersiz neden önemlidir?
Bir doğum öncesi eğitim programına katıldım. Bu programda da egzersize yer veriliyordu. Burada da ilk önce bir fizyoterapist egzersizin yararlarını ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini anlattı. Daha sonra da fizik tedavi uzmanı çeşitli egzersizleri uygulamalı olarak gösterdi. Burada gösterilen egzersizler ağırlıklı olarak karın, sırt ve omuz germe egzersizleriydi. Ben ilk kullandığım dökümandaki karın hareketlerini pek sevmemiştim. Karın hareketleri bölümünü eğitimde gösterilen egzersizlerle değiştirerek ikisini kombine ettim. Her seanstan sonra nefes egzersizlerini ve ayrıca düzenli olarak Kegel egzersizleri yaptım. Egzersize ayırdığım vakit haftada 4-5 gün, 30-45 dakikadan ibaretti.
Egzersizi birkaç hafta üst üste aksatırsanız eksikliği bariz hissediliyor. Aşağıda gördüğümü düşündüğüm yararları sıraladım:
1 – Dengeli kilo aldım (gebelik diyabeti için yaptığım diyet de etkilidir)
2 – Zinde hissettim
3 – Özgüven ve motivasyon kaynağı oldu
4 – Kolay doğum yaptım
5 – Denge problemleri yaşamadım
6 – Sırt, bel, omuz ağrıları yaşamadım. Bel çukurum fazla içeri girmedi.
7 – Bacak ağrıları yaşamadım (kalçamda siyatik benzeri bir ağrı vardı, bu hariç)
8 – Fazla ödem, şişlik oluşmadı
9 – Şekerim normal sınırlarda kaldı (diyete uydum elbette)
İstirahat durumunda kasların başlıca enerji kaynağı serbest yağ asitleridir. Egzersizin başlamasıyla insülin zıttı hormonların salınımı artarken insülinin salgılanması baskılanır. Karaciğerde glikojen deposundan kana glukoz verilmesi hızlanır. Kasların insüline duyarlılığı da arttığından kasların glukoz kullanımı 20 kat artar; sonuçta daha az insülinle daha fazla glukozun kas içine girmesi sağlanır ve kan şekeri seviyesi normale düşer.
Egzersiz saymadığımız ev işleri, bahçede çalışmak, alışveriş yapmak, dansetmek, çocuklarınızla ya da torunlarınızla oynamak bile her zamanki işlere kıyasla daha fazla kalori harcamanızı sağlayan aktivitelerdir ve kan şekerinizin normal değerlerde seyrini sağlayabilir.
Hangi egzersiz yapılmalı?
1-5 dak. gibi kısa süren egzersizlerde vücut fazla oksijen tüketmediğinden glukozu da kullanmaz. Bu nedenle egzersiz süresi en az 10 dak. olmalıdır.
Haftada en az 3 kez, 30 dakika sürecek şekilde, fizyolojik etki yaratacak egzersiz programı düzenlenmelidir.
Egzersiz : 5-10 dakikalık ısınma ile başlamalı, 20-30 dakika maksimum kalp hızının (220 den hasta yaşı çıkarılarak bulunur) % 70’ine ulaşacak şekilde-gebelerde bu daha düşük olmalı : dakikada 120 atımı geçmeyecek şekilde mesela- plato yaparak sürdürülmeli ve 10-15 dakikada tempo azaltılarak tamamlanmalıdır.
İdeal sporlar: aerobik, bisiklet çevirme, yüzme ise de gebelerde en uygun olanı yorgunluk hissettirmeyecek şekilde yürüme, boy mesafesini geçmeyen ve dolayısı ile beklenmedik hareketlerin olmayacağı ve kolaylıkla mola verilebilen yüzme olacaktır.
Egzersiz ne zaman yapılmalı?
Egzersiz aç değil, tok değil; fakat ana öğünlerden 1,5 -2 saat sonra yapılmalıdır.
Hamilelikte Kimlere Egzersiz Önerilmez?
Herhangi bir egzersiz programına başlayacak diyabetlinin öncelikle doktor kontrolünden geçmesi gerekir. Tansiyonu yüksek, kalp ve akciğer hastalığı olan diyabetlilere ve de gebe diyabetlilere pasif egzersiz önerilebilir. Diyabete bağlı göz ve böbrek sorunları gelişmiş olan diyabetlilere hiç egzersiz önerilmez.
* Çoğul (ikiz, üçüz) gebeliklerde pek ya da yormaya başlayan egzersiz önerilmiyor.
* Düşük riski yüksek olan gebeliklerde egzersiz önerilmiyor.
* Ağır egzersizler, denge sporları, yaralanma riski yüksek olan sporlar önerilmiyor. Yürüyüş, yüzme gibi sporlar öneriliyor. Vücudu fazla germeye yönelik sporlar da önerilmiyor.
* Egzersizin temposunun yavaş tutulması gerekiyor. Nefes nefese spor önerilmiyor. Birçok yerde bu tempo, sporu yaparken konuşabilir durumda olmanız şeklinde tanımlanıyor.
* Egzersizin mümkün olduğunca düzenli olması öneriliyor. Uzun seyrek spordansa, kısa sık olan tercih ediliyor. Haftada 3-4 gün yarım saati geçmeyen yürüyüş, yüzme gibi.
* Egzersize başlarken aç ve aşırı tok olmamaya dikkat etmek gerekiyor.
* Egzersiz için harcadığınız ekstra kaloriyi ve sıvıyı almaya dikkat etmeniz gerekiyor (halihazırda fazla yemiyorsanız tabi , yarım saatlik bir yürüyüş için 1 bardak sütle bir meyve yeterli olabilir)
* Egzersiz sırasında başınız ağrıyorsa egzersize devam etmemeniz öneriliyor (sanırım tansiyon yükselmesi riskine karşı).
* Bir hareket sırasında bir yeriniz ağrıyorsa hareketi bırakmanız öneriliyor.
* Egzersiz sırasında karın ağrısı, sonrasında bebek hareketinde azalma (bebek hareketi genelde siz hareketli iken değil dinlenirken daha rahat duyuluyor), kanama gibi durumlar oluşursa egzersizi bırakmanız ve doktorunuzu aramanız öneriliyor.
* Hamilelikte özellikle karın büyüdükten sonra uzun süre sırt üstü yatmanız önerilmiyor (3-5 dk’dan fazla). Zaten konforlu da değil. Egzersiz sırasını buna göre düzenlemek gerekiyor. Örneğin 3 yer hareketi varsa, peş peşe yapmak yerine aralara ayakta yapılan hareketleri almak daha iyi.
* Özellikle hamilelik ilerledikçe vücudun dengesi bozulduğundan güvenliğe dikkat etmek gerekiyor. Örneğin sivri kenarlı bir sehpanın hemen yanında egzersiz yapmamak gibi.
* Rahat giysiler giymek, ayağınızın kaymayacağı bir ayakkabı seçmek önemli. Eğer dışarıda spor yapıyorsanız, güneş altında yapmamaya dikkat etmek gerekli.
Hazır Diyabetik Ürünler ve İçerikleri (100 gramında)
Fruktoz (%) | Sorbit (%) | Glikoz (%) | Sakarin (%) | K.hidrat (%) | Yağ (%) | Süttozu (%) | Kakao (%) | Meyve (%) | Enerji (kcal) | |
Bal | 43,0 | 32,0 | 0,5 | – | – | – | – | – | – | 320 |
Reçel | 1,2 | 47,8 | 1,9 | – | – | – | – | – | 35 | 208 |
Toz Tatlandırıcı | – | 99,89 | – | 0,11 | – | – | – | – | – | 400 |
Toz Tatlandırıcı | 99 | – | – | – | – | – | – | – | – | 398 |
Çikolatalar: | ||||||||||
Beyaz Çikolata | 30 | – | – | – | 17 | 37 | 12 | 29 | – | 569 |
Sütlü Çikolata | 31 | – | – | – | 16 | 37 | 12 | 32 | – | 569 |
Bitter Çikolata | 52 | – | – | – | – | 37 | 7 | 55 | – | 569 |
Bisküviler: | ||||||||||
Karışık Bisküvi | 25 | 1 | – | – | 32 | 32 | 6 | – | – | 538 |
Sade Bisküvi | 21 | – | – | – | 31 | 31 | 7 | – | – | 437 |
Şekerlemeler: | ||||||||||
Portakallı | 5 | 85 | – | – | – | – | – | – | – | 363 |
Limonlu | 5 | 85 | – | – | – | – | – | – | – | 363 |
Ahududulu | 5 | 85 | – | – | – | – | – | – | – | 363 |
Mentollü bonbon | 9 | 88 | – | – | – | – | – | – | – | 247 |
Fıstıklı Draje | 16 | – | – | – | 31 | 40 | – | – | – | 583 |
Sütlü Draje | 16 | – | – | – | 31 | 40 | – | 42 | – | 583 |
Çikolatalı Draje | 16 | – | – | – | 31 | 40 | – | 42 | – | 583 |
Diyabetik ürünlerinde belirli bir oranda kalorisi vardır. Diyabet hastalarının meyve ile bu ürünleri değişimli kullanmaları gerekmektedir.
Değişim oranları için bir diyetisyene danışmanızda fayda vardır. Gebelikte sorbitol, sakarin gibi suni tatlandırıcılar kullanılmaz !
BESİNLERİN KALORİ DEĞERLERİ
100 GRAMDA | PROTEİN | YAĞ | KARBON HİDRAT | KALORİ |
ET ÜRÜNLERİ | ||||
SIĞIR ETİ | 20 | 8 | 0 | 158 |
DANA ETİ | 21 | 7 | 0 | 150 |
KOYUN ETİ | 19 | 7 | 0 | 150 |
KUZU ETİ | 17,8 | 22,6 | 0 | 283 |
TAVUK | 20 | 5,5 | 0 | 125 |
HİNDİ | 23,7 | 8,5 | 0,5 | 178 |
DENİZ ÜRÜNLERİ | ||||
TON BALIĞI | 27,2 | 17,3 | 0,3 | 274 |
USKUMRU | 18,9 | 8,9 | 0 | 160 |
SARDALYA | 26,5 | 3,3 | 0,7 | 142 |
MİDYE | 8,7 | 1,3 | 0 | 57 |
SÜT ÜRÜNLERİ | ||||
İNEK SÜTÜ | 3,4 | 3,6 | 4,8 | 67 |
KOYUN SÜTÜ | 5,4 | 6,1 | 4,7 | 98 |
KAYMAK | 2,7 | 30 | 3 | 302 |
AYRAN | 3,7 | 8,7 | 3,7 | 37 |
YOĞURT | 3,7 | 4,4 | 2,2 | 78 |
TEREYAĞI | 0,7 | 83,7 | 0,5 | 785 |
PEYNİRLER | ||||
BEYAZ PEYNİR | 13,8 | 27,3 | 0 | 310 |
TULUM PEYNİRİ | 26 | 14,7 | 3,3 | 257 |
DİL PEYNİRİ | 22,3 | 21,3 | 0 | 290 |
KAŞAR PEYNİRİ | 25,4 | 28,3 | 3,9 | 384 |
YUMURTA | 5,6 | 5,3 | 0,3 | 74 |
MEYVALAR | ||||
ELMA | 0,4 | 0,64 | 13 | 58 |
ARMUT | 0,4 | 0,26 | 13 | 56 |
KAYISI | 0,9 | 1,2 | 10,5 | 50 |
KİRAZ | 0,8 | 0,64 | 15,1 | 67 |
VİŞNE | 0,9 | 1,7 | 11,3 | 57 |
ŞEFTALİ | 0,7 | 0,76 | 13,3 | 61 |
ERİK | 0,8 | 0,9 | 15,7 | 71 |
PORTAKAL | 0,8 | 1,35 | 12,6 | 61 |
MUZ | 1,3 | 0,38 | 22,8 | 100 |
LİMON | 0,7 | 5,39 | 8,4 | 37 |
MANDALİNA | 0,8 | 1,42 | 8,5 | 44 |
İNCİR | 1,35 | 0 | 17,5 | 77 |
ÇİLEK | 1,3 | 1,84 | 7,8 | 45 |
ÜZÜM | 0,7 | 0,7 | 17,7 | 79 |
KARPUZ | 0,8 | 0,1 | 6,4 | 30 |
PORTAKAL REÇELİ | 0,4 | 0,72 | 71,7 | 299 |
ÇİLEK REÇELİ | 0,6 | 0,75 | 63,2 | 285 |
UNLULAR | ||||
UN | 10 | 2,2 | 73 | 364 |
MISIRUNU | 9,6 | 3,1 | 71,7 | 362 |
İNCE KEPEK | 16,1 | 4,8 | 21,7 | 248 |
YULAF UNU | 14,4 | 6,8 | 66,5 | 394 |
EKMEK | 6,6 | 0,5 | 55,9 | 257 |
ÇAVDAR EKMEĞİ | 7,5 | 0,3 | 52,8 | 246 |
MISIR EKMEĞİ | 5,8 | 1,7 | 45,7 | 227 |
BİSKÜVİ | 8,8 | 9,1 | 73,4 | 422 |
MAKARNA | 13 | 2 | 72 | 370 |
100 GRAMDA | PROTEİN | YAĞ | KARBON HİDRAT | KALORİ |
ŞEKERLİ GIDALAR | ||||
PEKMEZ | 9,5 | 0 | 64,5 | 303 |
BAL | 0,4 | 0 | 81 | 334 |
ÇİKOLATA | 7 | 27 | 55 | 520 |
BONBON | 2,1 | 0,2 | 92,9 | 388 |
KAKAO | 22,3 | 26,5 | 31 | 465 |
ŞEKER | 0 | 0 | 100 | 410 |
ŞARKÜTERİ ÜRÜNLERİ | ||||
SUCUK | 27,8 | 48,4 | 0 | 564 |
PASTIRMA | 27,1 | 15,8 | 0 | 316 |
KURUYEMİŞLER | ||||
FINDIK | 17,4 | 62,6 | 15,7 | 591 |
KESTANE | 6,1 | 4,1 | 39,7 | 226 |
BADEM | 21,4 | 53,2 | 13,2 | 637 |
ŞAMFISTIĞI | 22,3 | 54 | 13,8 | 650 |
KURU CEVİZ | 16,7 | 58,5 | 13 | 666 |
YAĞLAR | ||||
MARGARİN | 0,4 | 84,6 | 0,4 | 791 |
ZEYTİNYAĞI | 0 | 99,4 | 0,2 | 925 |
ZEYTİN | 3,2 | 39,9 | 8,6 | 417 |
NEBATİ YAĞLAR | 0 | 99 | 0 | 920 |
İÇ YAĞI | 0,5 | 98,2 | 0,5 | 915 |
SEBZELER | ||||
KEREVİZ | 1,4 | 0,3 | 8,8 | 45 |
HAVUÇ | 1 | 0 | 8,5 | 40 |
PANCAR | 1,3 | 0,1 | 6,8 | 34 |
TURP | 1,2 | 0,2 | 3,8 | 32 |
PIRASA | 2,8 | 0,3 | 6,5 | 41 |
KUŞKONMAZ | 21,6 | 0,103 | 1,7 | 14 |
ISPANAK | 2,3 | 0 | 1,8 | 20 |
MARUL | 2 | 0,3 | 2,5 | 20 |
SALATALIK | 1,4 | 0,7 | 1,9 | 23 |
MAYDANOZ | 3,7 | 0,3 | 6,7 | 50 |
KARNIBAHAR | 2,5 | 0,2 | 4,6 | 32 |
LAHANA | 1,5 | 0,2 | 4,2 | 25 |
KIRMIZI LAHANA | 1,7 | 0,1 | 4,8 | 29 |
ENGİNAR | 2,5 | 0,5 | 8,3 | 45 |
T.BEZELYE | 6,6 | 0,2 | 12,4 | 88 |
ÇALI FASÜLYE | 2,6 | 0,2 | 6,3 | 38 |
PATLICAN | 1,3 | 0,1 | 4,8 | 27 |
KABAK | 1,1 | 1,1 | 6,5 | 32 |
DOMATES | 0,9 | 0 | 3,4 | 33 |
KURU SEBZELER | ||||
MERCİMEK | 26 | 1,9 | 52,8 | 341 |
BEZELYE | 23,4 | 1,9 | 52,7 | 330 |
BAKLA | 25,7 | 1,7 | 47,3 | 315 |
FASÜLYE | 23,7 | 2 | 56,1 | 346 |
NOHUT | 25,7 | 1,8 | 57,2 | 357 |
PATATES | 2 | 0 | 20 | 90 |
Meyve | Porsiyon Ölçüsü | Ekmek | Porsiyon Ölçüsü | Et Porsiyonu | Porsiyon Ölçüsü | Yağ | Porsiyon Ölçüsü | |||
Kayısı | 3 Adet | Beyaz Ekmek | 1 ince Dilim | Köfte | 30 Gr (1 Yumurta Büyüklüğünde) | Zeytin | 5 Adet | |||
İncir | 1 Adet | Diyet Kepekli Ekmek | 2 İnce Dilim | Kuşbaşı | 3-4 Adet | Fındık | 5-6 Adet | |||
Vişne | 14 Adet | Tuzlu Bisküvi (sade) | 2 Adet | Nuar | 1 İnce Dilim | Sıvı Yağ | 1 Tatlı Kaşığı | |||
Üzüm | 15 Adet | Tatlı Bisküvi (sade) | 2 Adet | Balık | 1 Köfte Kadar | |||||
Yeni Dünya | 6 Adet | Diyet Bisküvi | 4 Adet | Tavuk | 1 Köfte Kadar | |||||
Kırmızı Erik | 5 Adet | Az Yağlı Çorbalar | 1 Küçük Kase | Salam | 1 İnce Dilim | |||||
Yeşil Erik | 10 Adet | Pilav | 2 Yemek Kaşığı | Jambonlar | 1 İnce Dilim | |||||
Çilek | 12 Adet | Makarnalar | 2 Yemek Kaşığı | Kokteyl Sosis | 1 Adet | |||||
Şeftali | 1 Orta Boy | Erişte | 2 Yemek Kaşığı | Yumurta | 1 Adet | |||||
Armut | 1 Küçük Boy | Kuskus | 2 Yemek Kaşığı | İstakoz | 1 Orta Boy | |||||
Nar | 1/2 Orta Boy | Yulaf Ezmesi | 1.5 Yemek Kaşığı | Karides | 5 Orta Boy | |||||
Kavun | 1 İnce Dilim | Sade Mısır Gevreği | 2 Yemek Kaşığı | Midye | 5 Adet | |||||
Karpuz | 1 İnce Dilim | Sade Müsli | 2 Yemek Kaşığı | Diyet Ton Balığı | 40 Gr | |||||
Kivi | 1 Adet | Patates | 1 Orta Boy | Pişmiş Kuru Baklagiller | 3 Yemek Kaşığı | |||||
Ananas | 1 İnce Dilim | Kestane | 3 Orta Boy | Beyaz Peynir | 1 Adet Karper Büyüklüğünde | |||||
Kuru İncir | 1 Adet | Patlamış Mısır | 1 Su Bardağı | Dil Peyniri | 1 Adet Karper Büyüklüğünde | |||||
Kuru Kayısı | 3 Adet | Haşlanmış Mısır | 1/2 Orta Boy | Kaşar Peyniri | 1/2 Adet Karper Büyüklüğünde | |||||
Kuru Üzüm | 1 Yemek Kaşığı | Yufka | 1/4 Adet | Karper Peyniri (sade) | 1 Adet | |||||
Kuru Erik | 4 Adet | Leblebi | 1 Avuç | Lor Peyniri | 1/2 Çay Bardağı | |||||
Avakado | 1/2 orta boy | Galeta | 1 adet | Tulum peyniri | 1 yemek kaşığı |
Çeşitli yaş ve kuru meyvelerin ve meyve sularının bir porsiyon karşılıkları.
Elma 1 küçük boy
Muz yarım adet
Greyfurt yarım adet
Portakal 1 orta boy
Mandalina 1 büyük boy
Turunç 1 orta boy
Ayva 1/4 orta boy
Armut 1 orta boy
Üzüm 15 iri tane
Nar 1/2 küçük boy
Kavun 1/8 orta boy
Karpuz 1/8 orta boy
Kiraz 12 adet
Kivi 1 orta boy
Vişne 14 adet
Kayısı 3 adet
Şeftali 1 orta boy
Taze incir 1 adet
Yeni dünya 6 adet
Yeşil erik 10 adet
Kırmızı erik 5 adet
Çilek 12 adet
Greyfurt suyu 1 çay bardağı
Portakal suyu 1 çay bardağı
Nar suyu 1/3 su bardağı
Vişne suyu 1/3 su bardağı
Üzüm suyu 1/3 çay bardağı
Elma suyu 1/3 su bardağı
Kuru incir 1 adet
Kuru erik 5 adet
Kuru kayısı 3 adet
Kuru üzüm 1 çorba kaşığı
Hurma 3 adet
Trabzon hurma 1/2 adet
Mango 1 küçük boy
Diyet – Ekmek Değişim Listesi:
Bir dilim ekmek yerine yiyebileceğiniz çeşitli yiyeceklerin miktarı.
Kuru baklagiller 4 yemek kaşığı (kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya, kuru bakla)
Çorbalar 1 kase (mercimek çorbası, şehriye, pirinç, tarhana, domates, ezogelin)
Pilavlar 3 yemek kaşığı (pirinç pilavı, bulgur pilavı)
Makarna 3 yemek kaşığı (makarna, kuskus, erişte)
Yufka 1/4 adet
Patates 1 küçük boy (haşlama)
Kestane 2 orta boy
Mısır 1 su bardağı (yağsız, patlamış)
Mısır 1/2 orta boy / 2 yemek kaşığı (haşlanmış)
Grissini 2 adet
Galeta 1 adet
Etimek 2 adet
Leblebi 1 çay bardağı (sarı, beyaz)
Etiform Yarım paket/ 5 adet (altınbaşak)