Yumurtalık Kistleri Polikistik Over

KADINDA YUMURTALIK KİSTLERİ ve Polikistik Over

Kadında yumurtalık 2 tanedir ve rahim iki yanında tüplere komşu yerleşimde kadınlık hormonları olan östrojen ve progesteronu üreten yapılardır. Yumurtalık tarafından üretilen hormonlar sayesinde  kadın düzenli olarak adet kanaması görür  ve yumurtlama olur. Bu yumurtalar ay içinde bazen 25-30mm ye kadar büyürler, kadınların çoğu bu sağlıklı büyümeyi hastalık olarak düşünebilirse de bu normal gelişmedir ve genellikle yumurtlama olduktan sonra bunlar kaybolur.
Atılan yumurta tüpler tarafından yakalanır, rahime doğru yolculuk yapar , ve  rahim yatağına yerleşerek bebek gelişimini sağlar.
Eğer o ay içinde gebelik  oluşmazsa,  yumurta silinip kaybolur ve belli bir süre sonunda  hormon salgısının da kesilmesiyle  rahim iç tabakası adet kanamasıyla dökülür. Yumurtalık dokusunda bu döngü menopoza kadar her ay devam eder
Basit Yumurtalık kisti doğurgan çağ kadınlarda sık gözlenir, ve bu çeşit kist genellikle iyi huyludur, ultrasonda izlenebilen ve doktor tarafından tanı konan bu iyi huylu kistlerin çoğu herhangi bir tedavi gerektirmeden kendiliğinden kaybolur.
 

Follikül kisti

Yumurtalıkta , yumurta hazırlıkaşamasında folikül adı verilen keseciğin aşırıbüyümesiyle ortaya çıkar. Bu kist genellikle5-6 cm’ den daha ufaktır, genellikle belirti vermez,ya birkaç ay takipte kendiliğinden yok olur, ya daadet düzenleyici haplar ile küçülür.

Korpus luteum kisti

Yumurtalık ta yumurtlama

sonrasında  oluşan sarı cismin (korpus luteum) aşırı

büyümesiyle veya bu yapının içine kanama

olmasıyla ortaya çıkar, ağrılı olabilir. Folikül kisti

gibi  kendiliğinden veya ilaç tedavisiyle kaybolmaları

mümkündür.

 

Endometriyoma (çikolata kisti)

Yumurtalık içinde

endometriyozis denen hastalığın yerleşmesi

sonucunda kist içinde   koyu  kahve renkli,  eski kan

(çikolataya benzeyen  bir sıvı) gözlenir: Bununla

ilgili ayrıntılı bilgi için Tıklayınız

 

Dermoid Kist

Doğumdan beri vücutta gizli kalmış bir yumurtalık kisti türüdür.

Kist içinde  cilt ve kıl yapıları , diş dokusu bile görülebilir. Çoğunlukla iyi huylu olup ameliyatla alınması gerekir.

 

Seröz Kistadenom

Yumurtalık tümörlerinin en sık

görülenidir, üreme çağındaki kadınlarda görülür, iki

taraflı olabilir, habis bir hastalığa dönebilir.

Yumurtalık yüzeyini oluşturan hücrelerden köken

alır. Genelde  ultrasonla tesadüfen teşhis

edilir. Tedavisi cerrahidir.

 

Müsinöz Kistadenom

İyi huylu yumurtalık tümörlerinin %25 ‘idir.

Genellikle tek taraflı ve habis olma riski azdır, 15-30

cm boyutlarında olabilir. Genel olarak belirti vermez.

Yalnız  büyük olduğu için karında şişlik ve bası

bulguları olur. Sık idrara çıkma ya da kabızlık  sık

görülür.Tedavide tek yol cerrahidir.

 

Gebelik ve yumurtalık kisti

Yumurtalık kisti ne belirtiler verebilir?

Yumurtalık kisti çoğu kez bir şikayet yaratmaz , ve

rutin muayenede  fark edilir.

Adet düzensizlikleri, karında şişlik, karın ağrısı, idrar

yolu şikayetleri,kabızlık gibi  belirtiler görülebilir.

 

Yumurtalık kisti boğulması nedir?

Yumurtalık kisti olan kadında jinekolojik acillerden

biri de kistin torsiyonu, boğulmasıdır. Çok şiddetli

ağrı yapabildiğinden farkedilmesi nispeten daha

kolaydır. (kendi etrafında dönerek beslenme

bozukluğu-gangren ve yumurtalık kaybına kadar

gidebilir.Bununla birlikte son 10 senedir gangrene

bile olsa yumurtalıkların operasyonla boğulması

düzeltildikten iyileşme olasılığı yüksek olduğundan

yumurtalıklar yerinde bırakılması daha çok tercih

edilmektedir.

 

Yumurtalık kisti tanısı nasıl konur?  

Genelde rutin muayene de veya  ultrasonda 

saptanır.Ultrasonda basit kist görünümünde , 5-6

santimden küçük kistlerin iyi huylu ve fonksiyonel

olma olasılığı yüksektir.

Hastanın ve yumurtalık kistinin  durumuna göre

bazen daha ileri tetkikler istenerek tomografi veya 

manyetik rezonans  ve kanda tümör belirteçleri

incelenir .


Yumurtalık kisti yırtılırsa ne olur?

Yumurtalık kisti  cinsel ilişki, egzersiz ve diğer bedeni zorlayan durumlarda yırtılabilir. Bu yırtılma

genellikle batıcı bir ağrı şeklinde belirti verir,

kanama da eklenirse sorun büyüyebilir.Takip ,

gerekirse klinik tabloya göre cerrahi planlanır. 

 

Yumurtalık kisti tedavisinde yaklaşım

Yumurtalık kisti cinsinin  kesin tanısı, kistin

laparoskopi veya açık ameliyat ile çıkarılması ve

patolojik  incelemesiyle  konur. Her yumurtalık

kistine kendiliğinden de düzelme ihtimali

olduğundan ameliyat şart değildir.

 

Yumurtalık kistini önlemek mümkün müdür?

Kadınlarda doğum kontrol haplarının kullanılmasıyla

bazı fonksiyonel  kistleri önlemek mümkündür. 

Yine  endometriyozis, polikistik over gibi

hastalıkların görülme sıklığı da  azaltılabilir.

Ayrıca endometriosis çukulata kistleri kısırlık

infertilite için tıklayınız


Polikistik overler yumurtalıklar Polikistik Over Sendromu-PCOS …tıklayınız.